نوشته‌ها
…کوهنوردی که اسطوره بود
نویسنده: مسعود فرح بخش
او بزرگ بود و اسطوره اما نه به اندازه نامش، بلکه برای کارهایی که در زمان خود انجام داد اما بعدها به آن پرداخته شد. او یک کوهنورد به تمام معنا بود و کسی بود که دنیای رقابت و نیرنگ در کوهنوردی مانع از رشد بیشتر او شد. او یک آلپینیست به تمام معنا بود. دیواره نوردی بود با قدرت بالا و توان صعودهای انفرادی حتی در زمستان. او کسی بود که بیش از نیم قرن زمان لازم داشت تا صداقت و قدرتش در کوهنوردی برای جهانیان اثبات شود. بدون شک او کسی است که گذار از کوهنوردی کلاسیک به کوهنوردی فنی و مدرن امروزی را آغاز کرد و در این گذار کوهنوردی یک نام با قدرت می درخشد.
آن نام کسی نیست جز “والتر بوناتی”
والتر بوناتی متولد 1930 در شهر برگامو ایتالیا است. وی بعد از جنگ جهانی دوم و در پی صدمات روحی ناشی از جنگ به کوهستان پناه برد تا نبوغ و توان بالایش باعث پیشرفت چشمگیر او در این رشته شود. بوناتی جوان ترین عضو از یازده کوهنورد منتخب کشور ایتالیا بود که به سرپرستی دکتر دسیو برای اولین صعود به کوه k2 راهی قراقروم شدند.
در این صعود با اینکه به گواه عده زیادی، او قوی ترین عضو تیم بود اجازه حضور در تیم دو نفره نهایی برای صعود به قله را پیدا نکرد و تنها وظیفه او رساندن اکسیژن به همراه باربر پاکستانی به کمپ 9 بود. زمانی که بوناتی و امیرمهدی (باربر پاکستانی) با 18 کیلو بار اکسیژن به محل کمپ 9 رسیدند خبری از چادر ایتالیایی ها نبود وفقط صدایی از دور شنیدند که “اکسیژن را بگذار و به پایین برو”
بوناتی و امیرمهدی در ارتفاع 8100 متری بیواک کردند و بر اثر این بیواک امیرمهدی تمام انگشتان دست و پایش را از دست داد. آن ها روز بعد اکسیژن را در محل گذاشتند و به پایین بازگشتند و قله k2 برای اولین بار در تاریخ در سال 1954 توسط آکیله کمپانونی و لینو لاچیدلی صعود شد.
بعد از جشن صعود این دو مدعی شدند که بوناتی از قصد اکسیژن ها را خالی کرده تا این دو نتوانند به کوه صعود کنند و آنها 200 متر آخر را بدون اکسیژن صعود کردند. چیزی که ظاهرا تیم ایتالیایی با پرداخت مقداری پول به امیرمهدی، او را هم به تائید این گفته وا داشت.
بعد از این اتفاق و افتخار کسب شده برای ایتالیا، بوناتی به عنوان چهره ای ضد قهرمان در جامعه ایتالیا مطرح شد. کسی که منافع شخصی را بر منافع ملی ترجیح داد.
بوناتی اما بعد از بازگشت تیم از k2 به کوهنوردی خود ادامه داد و برخی از شاخص ترین کارهای کوهنوردی در آلپ را به نام خود ثبت کرد. اما عمده فعالیت های وی بعد اتفاق k2 به شکل انفرادی بود:
اولین صعود انفرادی از دیواره Aiguille de dru در سال 1955
اولینصعود انفرادی مون بلان در 1956 اولین صعود کوه گاشربرم 4 در 1958
اولین صعود زمستانی مون بلان در 1961
اولین صعود زمستانی گرند خوراسس در 1963
اولین صعود زمستانی رخ شمالی دیواره گرند خوراسس در 1964
او در سال 1965 موفق شد اولین صعود زمستانی و انفرادی رخ شمالی ماترهورن را از مسیری جدید(مسیر بوناتی) انجام دهد اما وقتی با سردی و واکنش منفی رسانه های ایتالیایی مواجه شد بعد از 17 سال کوهنوردی حرفه ای، این ورزش را برای همیشه کنار گذاشت و به نویسندگی و خبرنگاری روی آورد.
والتر بوناتی و نمایی از دیواره شمالی ماترهورن در صعود انفرادی و زمستای اش از مسیر جدید(مسیر بوناتی)
از جمله کتاب های وی حقیقت در k2، کوهستان من، مون بلان جادویی و روزهای بزرگ است.
سرانجام در سال 2004 لینو لاچیدلی(عضو صعود کننده به k2) اعتراف کرد بوناتی هرگز اکسیژن ها را خالی نکرد و ما برای اینکه بوناتی موفق به صعود نشود جای چادر را عوض کردیم تا نتواند به تیم صعود ملحق شد. اعترافی تلخ و تکان دهنده که سرانجام بعد از نیم قرن صداقت و درستی رفتار این اسطوره کوهنوردی را اثبات کرد.
در سال 2009 والتر بوناتی به پاس یک عمر فعالیت و نویسندگی در زمینه کوهنوردی به عنوان اولین کوهنورد جایزه “کلنگ طلایی دوران” را دریافت کرد.
والتر بوناتی اولین کوهنوردی بود که جایزه کلنگ طلایی دوران را دریافت کرد
وی در سال 2011 و در سن 81 سالگی بعد از دست و پنجه نرم کردن با بیماری سرطان در حالی از دنیا رفت که از این پس از او به نیکی یاد و با این نام خطاب خواهد شد…
والتر بوناتی، کوهنوردی که اسطوره بود…
منابع:
استفاده از مطلب فوق فقط با ذکر نام وبسایت “بام ایران ، ۵۶۱۰ متر” مجاز است
جردن رومرو ؛ پسری با ژن کوهنوردی
نویسنده و مترجم: مسعود فرح بخش
در ورزش های مختلف همواره افرادی هستند که دست به کارهای خاص و شاخص می زنند. این افراد شاید در رشته ورزشی خود بهترین نباشند اما بی شک استثنا هستند و کوهنوردی نیز از این قاعده جدا نیست. برای این که در کوهنوردی استثنا باشی نیاز نیست که کوکوچکا یا مسنر باشی بلکه فقط کافیست “جردن رومرو” باشی تا در تاریخ کوهنوردی نامی جاودان پیدا کنی. ظاهرا کوهنوردی به طور خاص در ژن جردن رومرو است چراکه هنگامی که بسیاری از کودکان در سرتاسر دنیا مشغول بازی های کودکانه بودند، او بی وقفه و خستگی ناپذیر در حال صعود به بالاترین قلل این کره خاکی بود.
جوردن رومرو متولد 1996 در کالیفرنیای آمریکا است و کودکی او با کوهنوردی گره خورده است. جردن زمانی که فقط 10 سال سن داشت بر بلندای بام آفریقا، کلیمانجارو ایستاد. این شروع کوهنوردی حرفه ای برای این پدیده جوان دنیای کوهنوردی بود. او در فاصله سه سال بعد کوه های آکونکاگوا در آرژانتین(قاره آمریکای جنوبی)، دنالی در آلاسکا(قاره آمریکای شمالی)، کارستنز در اندونزی(قاره اقیانوسیه) و البروس در روسیه(قاره اروپا) را صعود کرد که تا فقط با 12 سال سن 5 قله از هفت قله مرتفع هفت قاره را صعود کرده باشد.
برای اینکه نام جردن رومرو در بین کوهنوردان فاتح هفت قله مرتفع هفت قاره ثبت شود دو غول دیگر را در پیش رو داشت. کوه اورست در آسیا و کوه وینسون در قطب جنوب.
امروزه علم ثابت کرده است که کوهنوردی در ارتفاعات بالا برای کودکان نه تنها مفید نیست بلکه می تواند باعث بروز آسیب های جدی در آن ها شود. جردن برای صعود به اورست دو راه داشت یا چند سال صبر کند و یا خطر کند. او گزینه دوم را انتخاب کرد و زیرنظر پزشک اختصاصی اش به همراه پدر، مادر و سه شرپای اختصاصی راهی اورست شد. او در سال 2010 در حالی که فقط 13 سال و 10 ماه و 10 روز سن داشت با تلاشی تاریخی بر بلندای بام دنیا ایستاد تا تبدیل به جوان ترین فاتح تاریخ کوه اورست شود. جردن رومرو در حالی به اورست صعود کرد که شکسته شدن رکوردش بسیار بعید به نظر می رسد. رکورد قبلی متعلق به دخترنپالی به نام مینگ کیپا بود که در سال 2003 با 15 سال سن به اورست صعود کرده بود.
اما برای رومرو این پایان کار نبود. او سال بعد راهی قطب جنوب شد و با صعود به کوه وینسون تبدیل به جوان ترین فاتح هفت قله ی هفت قاره شد.
جوردن رومرو دو کتاب از داستان صعودش به اورست را به چاپ رسانده است. این استثنای کوهنوردی هم اکنون 21 سال سن دارد و پروژه بعدی او صعود به 50 قله مرتفع 50 ایالت آمریکا است.
منبع: ویکی پدیا
استفاده از مطلب فوق فقط با ذکر نام وبسایت “بام ایران ، ۵۶۱۰ متر” مجاز است
اورست ؛ جایی برای پیرمردها
نویسنده و مترجم: مسعود فرح بخش
“من عقیده دارم که سن 80 سالگی برای انسان می تواند یک شروع باشد. شما برای جذاب تر شدن زندگی به یک هدف نیاز دارید و این هدف می تواند هر چیزی جز بالارفتن از یک کوه باشد”
اما برای پیرمرد هشتاد ساله ی ژاپنی این هدف برای جذاب تر شدن زندگی اش، دقیقا بالارفتن از یک کوه بود، نه یک کوه کم ارتفاع نزدیک محل زندگی اش، بلکه این کوه بام دنیا بود.
یوچیرو میورا (yuichiro Miura) در 12 اکتبر 1932 در ژاپن به دنیا آمد. زندگی یوچیرو همواره با ماجراجویی همراه بود. وی در سال 2003 و در سن 70 سالگی به اورست صعود کرد و تبدیل به مسن ترین فردی شد که تا آن زمان موفق به ایستادن بر بلندای بام دنیا شده است. اما این رکورد میورا کمی بعد شکسته شد ولی او تسلیم نشد. وی در سال 2008 مجدد به اورست رفت و در سن 75 سالگی به اورست صعود کرد تا رکورد خود را پس بگیرد.در سرنوشت میورا این پایان کار نبود چراکه در همان سال و چند روز بعد از میورا، پیرمرد نپالی “مین بهادر شرچان” در حالی که فقط 113 روز بزرگتر از میورا بود موفق به صعود اورست شد تا نامش به عنوان پیرترین فرد صعود کننده به اورست ثبت شود.
انسان در طول چند دهه زندگی خود همواره به اقتضای سن، اهداف ورزشی گوناگونی در سر دارد. برخی اهداف فقط در سنین جوانی می توانند محقق شوند. اما این محدودیت ها زاده ی ذهن و تفکر انسان است و در صورت اراده کردن غیرممکنی نخواهد بود. یوچیرو میورا ورزش کردن ورای محدودیت ها را به جهانیان نشان داد و به همگان ثابت کرد که سن حتی در موفقیت ها ورزشی که نیاز به بدنی ورزیده است نیز ملاک مهمی نیست.
این پیرمرد ورزشکار و ماجراجوی ژاپنی در 13 می 2013 و با 80 سال و 224 روز سن برای سومین بار بر بلندای بام دنیا ایستاد تا به عنوان مسن ترین فرد صعود کننده به اورست نامش در کتاب رکوردهای گینس به ثبت برسد. رکوردی که این بار شاید شکسته شدنش به سال ها زمان نیاز داشته باشد. میورا در حین فرود در سال 2013 دچار ضعف شدید شد و از کمپ پیشرفته ABC در 6500 متری تا کمپ اصلی را به وسیله بالگرد طی کرد.
اما شهرت میورا فقط به رکورد سنی او بر روی اورست خلاصه نمی شود. میورا در سال 1970 و با اسکی از گردنه جنوبی اورست و طی ارتفاعی عمودی 2000 متری در زمان 2 دقیقه و 20 ثانیه، تبدیل به اولین فرد تاریخ شد که در اورست اسکی کرد. در سال 1970 هدف اصلی ژاپنی ها اسکی در اورست بود. در اکسپدیشن اسکی ژاپنی ها در آن سال 6 نفر جان خود را از دست دادند اما میورا سرانجام موفق به این کار شد.
از اسکی میورا فیلم مستندی به نام “مردی که در اورست اسکی کرد” ساخته شد. این فیلم مستند اولین فیلم ورزشی است که برنده جایزه اسکار شده است.
یوچیرو در خانواده ای کاملا ورزشکار رشد کرد. پدر وی کیزو میورا (keizo miura) مر%D
صعود زمستانی به k2 ؛ شاید وقتی دیگر
نویسنده: مسعود فرح بخش
در 2 فوریه 2011 کوه گاشربروم 2 برای اولین بار توسط سیمون مورو، دنیس اروبکو و کوری ریچاردز در زمستان صعود شد.
گاشربروم 2 اولین کوه هشت هزاری پاکستان بود که بعد از تلاش های زیاد سرانجام در سال 2011 صعود شد.
اولین تلاش زمستانی موفق بر روی 14 کوه هشت هزاری در سال 1980 و بر روی اورست توسط اکسپدیشن لهستانی ها انجام شد و تا سال 2005 و صعود زمستانی کوه شیشاپانگما تمامی کوه های هشت هزاری که در جایی غیر از پاکستان (چین، تبت و نپال) بودند صعود شدند.
صعود زمستانی گاشربروم 2 در واقع هموارکننده ی راه صعود به سایر هشت هزاری های پاکستان بود چراکه سال بعد و در زمستان 2012 کوه گاشربروم1 و در 2013 کوه برودپیک و در 2016 کوه نانگاپاربات که همگی در پاکستان هستند، در زمستان صعود شدند.
اما سرنوشت برای یکی از کوه های هشت هزاری پاکستان متفاوت تر از بقیه است. کوه k2 آن قدر با ابهت و ترسناک است که فکر صعود زمستانی آن حتی به سر کسی نزند. تا کنون 3 تلاش زمستانی بر روی این کوه باشکوه انجام شده است که هر سه ناموفق بودند.
اولین زمزمه صعود زمستانی به k2 در سال 1983 توسط آندری زاوادا به وجود آمد. اما زاوادا موفق نشد بودجه لازم برای تلاش لهستانی ها را کسب کند و این اکسپدیشن به چند سال بعد موکول شد. اولین تلاش برای صعود زمستانی k2 در سال 1987-88 توسط یک گروه بزرگ بین المللی به سرپرستی آندری زاوادا انجام شد و نتیجه آن صعود تا ارتفاع 7300 متری بود. 13 مرد لهستانی به همراه 7 کانادایی و 4 بریتانیایی از اعضای این اکسپدیشن بودند که در طی 3 ماه تلاش فقط ده روز هوای خوب را تجربه کردند.
تلاش دوم بین المللی بر روی k2 در زمستان 2003-4 بود که این تلاش به صعود تا ارتفاع 7650متری توسط کوهنورد قزاق دنیس اوروبکو انجامید. این تلاش از رخ شمالی کوه در چین انجام شد و کریستف ویلیچکی سرپرست تیمی بود گه مردانی از لهستان، قزاقستان و اوکراین او را همراهی می کردند.
تلاش سوم توسط اکسپدیشن تیم روسیه و در سال 2011-12 برروی این کوه انجام شد که نتیجه آن صعود تا ارتفاع 7200 متری و مرگ یکی از اعضای تیم بود. این صعود از مسیر آبروزی انجام شد.
حال باید دید این کوهستان وحشی سرانجام در چه سالی در زمستان بر زیرپای کوهنوردان ماجراجو قرار می گیرد. در زمستان 2017-18 در اکسپدیشن بین المللی تعدادی از باتجربه ترین کوهنوردان زمستانی کار هیمالیا به سرپرستی کریستف ویلیچکی برای صعود زمستانی k2 تلاشی دیگر را آغاز خواهند کرد. تلاشی که شاید آخرین غیر ممکن موجود در تاریخ هشت هزاری ها را ممکن کند و شاید صعود این سخت ترین کوه دنیا به وقتی دیگر موکول شود.
منبع: altitudepakistan
عکس: اولین اکسپدیشن زمستانی بر روی k2 در سال 1987/88
استفاده از مطلب فوق فقط با ذکر نام وبسایت “بام ایران ، ۵۶۱۰ متر” مجاز است
فانی بولاک ورکمن ؛ مادر کوهنوردی نوین
نویسنده و مترجم: مسعود فرح بخش
در زمانی که بسیاری از زنان دنیا حتی از ابتدایی ترین حقوق خود نیز برخوردار نبودند فقط یک اسطوره می توانست دست به انجام چنین ماجراجویی های بزرگی بزند. اسطوره ای به نام “فانی بولاک ورکمن” ، در زمانی که کوهنوردی حتی برای مردان نیز مشکل بود او به عنوان یک زن با سفر به دورافتاده ترین و بلندترین منطقه دنیا از کوه هایی بالاتر از توان و اراده ی مردان اروپایی و آمریکایی بالا رفت و نامش را در تاریخ کوهنوردی دنیا به عنوان مادر کوهنوردی نوین و اولین زن کوهنورد در ارتفاعات بالا جاودان کرد.
فانی بولاک ورکمن کاشف ، ماجراجو ، سایکل توریست ، جغرافی دان ، نویسنده و کوهنورد متولد 8 ژانویه 1859 در ماساچوست آمریکا است. بسیاری او را مادر کوهنوردی نوین دنیا می دانند و بدون شک او اولین زنی است که به طور حرفه ای اقدام به کوهنوردی در ارتفاعات بالای 5000 متر کرد.
او از تمام سفرهای خود یادداشت برداری می کرد و از او کتاب هایی زیادی به یادگار مانده است. وی یکی از فعالان حقوق برابر و حق رای برای زنان بود.
فانی بولاک در یک خانواده ثروتمند به دنیا آمد و پس گذران دوران تحصیل با ویلیام ورکمن ازدواج کرد. این زوج بعد از ازدواج با سرمایه گذاری خود، عازم سفری طولانی با دوچرخه به دور دنیا شدند. سوئیس، ایتالیا، اسپانیا، فرانسه، الجزایر و هندوستان نقاطی بودند که این زوج با دوچرخه به آنها سفر کردند.
آنها دو سال و نیم در هندوستان با دوچرخه سفر کردند تا اینکه با هیمالیا و قراقروم آشنا شدند و فانی ورکمن با مشاهده این ارتفاعات بکر و سر به فلک کشیده، شیفته ی کوهنوردی شد. این زوج در طول مدت 14 سال، 8 بار برای کوهنوردی وارد هیمالیا و قراقروم شدند و فانی بولاک ورکمن به عنوان یک زن کوهنورد، بسیاری از رکوردهای کوهنوردی دنیا را به نام خود ثبت کرد. در هر سفر آنها نه تنها به کوهنوردی در منطقه می پرداختند بلکه کار بررسی، نقشه برداری، عکاسی و گزارش نویسی از منطقه را انجام می داند و در طول سال بعد با این گزارش ها هدف بعدی سفر خود را بررسی و انتخاب می کردند.
فانی در اولین سفرش به قراقروم در سال 1899 تصمیم به صعود یخچال بایفو را گرفت اما شکاف های یخی و آب و هوای نامناسب هدف او را به سمت یخچال اسکورو تغییر داد. وی با صعود به قله 5700 متری که اسم پسرش را بر روی آن نهاد، رکورد بالاترین ارتفاعی که یک زن کوهنورد تا آن زمان به آن رسیده است را به دست آورد. آن ها در ادامه اکسپدیشن به قله 5930 متری صعود کرند که نام فانی بولاک ورکمن بر روی این کوه گذاشته شد. فانی بولاک در گزارش صعود خود از دیدن منظره خیره کننده کوه k2 خبر داد. به احتمال زیاد خانم فانی بولاک اولین زنی است که موفق به دیدن کوه k2 شده است.
در ادامه اکسپدیشن خانم بولاک به قله ی 6400 متری صعود کرد و سومین رکورد ارتفاع را به نام خود ثبت کرد. فانی در این سفر با چالش های زیادی همراه بود، مشکلات ارتفاع زدگی برای باربرها ، آب و هوای نامناسب و دمای زیر صفر، اما او جسور ، بی باک و با قدرت به راهش ادامه داد و در آن سال هایی که شاید ساده ترین ابزار های کوهنوردی وجود نداشت توانست به چنین قله هایی در یکی از دورافتاده ترین نقاط دنیا صعود کند.
در سال 1902 خانم فانی بولاک به هیمالیا سفر کرد و به اکتشاف یخچال چوگولونگما پرداخت. آب و هوا و بادهای بسیار شدید باعث نیمه کاره ماندن این سفر شد.
در سال 1903 فانی بولاک به کوه اسپانتیک رفت و توانست در تلاشی خیره کننده تا ارتفاع 6878 متری صعود کند و رکورد دیگری از خود بر جای بگذارد.
در سال 1906 خانم فانی بولاک در سن 47 سالگی با سفر به لبه غربی هیمالیا موفق شد قله 7091 متری Pinnacle Peak را صعود کند و بزرگترین دستاورد تاریخ کوهنوردی خود را انجام دهد. فانی بولاک اولین زنی بود که به ارتفاع بالای 7000 متر رسید و رکورد او تا سال 1934 پابرجا بود.
خانم ورکمن و روزنامه ای در حمایت از حق رای زنان – سفر اکتشافی هیمالیا
در اوایل قرن بیستم فانی بولاک معروف ترین کوهنوردی زن در سرتاسر دنیا بود. او ثابت کرد که زنان می توانند به دورافتاده ترین نقاط این سیاره خاکی سفر و بالاترین قلل دنیا را پا به پای مردان صعود کنند. فانی بولاک به جهانیان نشان داد که کوهنوردی فارغ از جنسیت است. بی شک او پیش گام در کوهنوردی نوین زنان و مادر کوهنوردی دنیا است. فانی بولاک بعد از سفرهایش در بسیاری از دانشگاه های مطرح دنیا سخنرانی و مدال های افتخار و شجاعت بسیاری را تصاحب کرد.
فانی بولاک ورکمن در سال 1925 و در سن 66 سالگی در شهر کن فرانسه دیده از جهان فرو بست.
منبع