ماترهورن ؛ هرم قاتل
نویسنده: مسعود فرح بخش
کوه ماترهورن به ارتفاع 4478 متر در مرز بین سوئیس و ایتالیا یکی از زیبا ترین ، فنی ترین و خطرناک ترین کوه های دنیا می باشد.
دیواره شمالی ماترهورن یکی از مشکل ترین و بزرگترین دیواره های آلپ و اروپا و جز 6 دیواره شمالی بزرگ آلپ است.
ماترهورن با اینکه بلندترین کوه آلپ نیست اما به نماد کوهستان آلپ و یکی از نمادهای کشور سوئیس تبدیل شده است.
شکل ظاهری این کوه به شکل یک هرم چهار وجهی است که هر وجه آن رو به یکی از جهات جغرافیایی می باشد. هر چهار رخ ماترهورن بوسیله یخچال های بزرگ احاطه شده است.
اولین صعود موفق بر روی ماترهورن در سال 1865 میلادی انجام شد. در این صعود چهار تن از اعضای تیم صعود کننده در هنگام فرود دچار سانحه شدند و جان خود را از دست دادند. دیواره شمالی ماترهورن یکی از دشوارترین مسیرهای کوهنوردی در آلپ می باشد که تا سال 1931 بدون صعود بود.
به لحاظ آمار تلفات و کشته شده ها ماترهورن یکی از پرتلفات ترین و خطرناک ترین کوه های دنیاست. تا کنون در حدود 500 کوهنورد در ماترهورن جان خود را از دست دادند.
ماترهورن دارای چهار رخ می باشد که هر یک به سمت یکی از جهات اصلی قرار دارد. رخ شمالی ، شرقی و غربی در کشور سوئیس و رخ جنوبی در کشور ایتالیا قرار دارد.
ماترهورن یک کوه منفرد است .به دلیل انفرادی بودن کوه و موقعیت جغرافیایی دارای آب و هوایی بسیار متغیر می باشد بطوریکه آب و هوای ماترهورن با سرعت بسیار زیادی تغییر می کند.
در قرن هجدهم میلادی کوهستان آلپ برای گردشگران و بخصوص کوهنوردان روز به روز جذاب تر شد. شکل ظاهری منحصر به فرد ماترهورن و تبدیل شدن آن به نماد آلپ ، در راس توجهات گردشگران قرار گرفت.
یکی از شهرهای معروف برای صعود به ماترهورن شهر زرمات در سوئیس است. هرم زیبای ماترهورن از این شهر چشم هر گردشگری را به خود خیره می کند. مسئولین شهر زرمات و دولت سوئیس برای جذب بیشتر گردگر مسیرهای رسیدن به ماترهورن را راحت کردند.
از این رو خط ریلی و ایستگاه راه آهن و همینطور تله کابین برای رسیدن به ارتفاعات ماترهورن راه اندازی شده است.
ایستگاه راه آهن زرمات که تا کوه پایه های ماترهورن امتداد دارد مرتفع ترین سیستم حمل ریلی در اروپا می باشد.
اولین تلاش برای رسیدن به قله در سال 1857 انجام شد. سال های بعد تلاش های بسیاری در این کوه انجام شد تا اینکه سرانجام در سال 1865 میلادی این کوه صعود شد.
اولین صعود زمستانی ماترهورن در سال 1882 انجام شد.
دیواره شمالی ماترهورن سال ها بدون صعود بود تا اینکه در سال 1931سرانجام صعود شد.
در سال 2006 کوهنورد مشهور اولی استک مسیر دیواره شمالی ماترهورن را در 1 ساعت و 56 دقیقه صعود کرد.
مسیرهای صعود:
امروزه ماترهورن از تمام مسیرها در تمام فصل ها بارها صعود شده. راهنمایان آلپ در فصل تابستان و فصل صعود هر ساله تعداد زیادی کوهنورد را به ماترهورن می برند.
ماترهورن دارای 4 یال(شمال شرقی ، شمال غربی ، جنوب شرقی ، جنوب غربی) و 4 دیواره(شمالی ، جنوبی ، غربی ، شرقی) برای صعود است. مسیر اصلی و پر طرفدار صعود به قله ماترهورن “مسیر هورنلی” یعنی یال شمال شرقی می باشد. این مسیر با طناب های ثابتی که در برخی نقاط نصب می شود برای کوهنوردان حرفه ای آلپ چندان صعود دشواری نیست اما بازهم مسیر چالش انگیزی است.
یال شمال شرقی:
مسیر شمال شرقی یا مسیر هورنلی(Hörnli) مسیر اصلی صعود به ماترهورن است. کوهنوردان بعد از شهر زرمات با استفاده از تاسیسات تله کابین تا ارتفاع 3260 متر می روند. قرارگاه هورنلی با امکانات رفاهی مناسب در ابتدای مسیر قرار دارد و کمپ اصلی کوهنوردان در این صعود از یال شمال شرقی است. کوهنوردان شب را در این نقطه سپری می کنند و صبح روز بعد در حدود ساعت 3:30 صبح صعودشان به ماترهورن را آغاز می کنند.اگر همه چیز یاری کند و هوای متغیر ماترهورن و ابرهای طوفانی مجال دهند کوهنوردان در همان روز قله را صعود می کنند و قبل از غروب به محل کمپ اصلی بازمیگردند. در این مسیر جانپناه یا کلبه سولوای(solvay) در ارتفاع 4003 متری قرار دارد. از این جانپناه فقط برای مواقع اورژانسی و ویژه استفاده می شود.
مسیر اصلی (مسیر هورنلی) که نقطه شروع قرارگاه هورنلی در ارتفاع 3260 متر است و زمان رسیدن به قله از این مسیر حدود 6 ساعت است.
هزینه صعود به ماترهورن از پناهگاه هورنلی و مسیر شمال شرقی برای راهنما و 6 شب اقامت در پناهگاه هورنلی به همراه تامین تمامی لوازم فنی که در طول مسیر ممکن است نیاز شود برای هر نفر 1850 یورو می باشد.
یال شمال غربی:
مسیر زومات (Zmutt) که نقطه شروع قرارگاه هورنلی در ارتفاع 3260 متر یا قرارگاه شونبیِل(Schönbiel) در ارتفاع 2694 متر است. رسیدن به قله از این مسیر بین 7 تا 10 ساعت است.