استفاده از مطالب وبسایت فقط با ذکر نام و لینک مجاز است؛ هرگونه استفاده تجاری ممنوع است |
در مناطق کوهستانی هر چه از ارتفاع پایین به سمت ارتفاعات بالا حرکت میکنیم از میزان درختان کم میشود و از یک ارتفاع مشخصی دیگر هیچ درختی دیده نمیشود. این ارتفاع مشخص در کوهستان که دیگر بالاتر از آن درختی قادر به روییدن نیست، به شکل یک خط فرضی در نظر گرفته میشود که به آن “خط درخت” یا خط رویش (tree line) گفته میشود. در ارتفاعات بالا به دلیل سرمای هوا، رقیق شدن هوا و وجود اشعه مضر UV خورشید هیچ درختی قادر به رشد نیست. اما این خط رویش برای تمامی مناطق جهان ثابت نیست و عوامل گوناگونی روی آن تاثیر می گذارد.
دمای هوا: دمای پایین و شرایط سرد یکی از عوامل اصلی محدود کننده رشد درختان است. درختان نمی توانند در دمای بسیار پایین رشد کنند.
ارتفاع از سطح دریا: با افزایش ارتفاع، فشار هوا کاهش مییابد و در مناطق کوهستانی به همین دلیل از یک ارتفاعی به بالاتر درختی قادر به رویش نیست.
رطوبت: درختان برای رشد به آب و رطوبت نیاز دارند، در مناطقی که رطوبت کم است درخت قادر به رویش نیست
نور خورشید: در مناطق قطبی که در یک نیمه از سال طول روز کوتاهی دارند، درخت به سختی رشد می کند چراکه قادر به انجام فتوسنتز نیستند
اشعه UV: معمولا شدت اشعه UV با افزایش ارتفاع بیشتر میشود و از یک ارتفاعی به بالاتر درختی قادر به رویش نیست
عرض جغرافیایی: معمولا تاثیر عرض جغرافیایی بر خط رویش غیر مستقیم است چرا که هرچه از استوا فاصله بگیریم و به سمت قطبین زمین برویم معمولا آب و هوا خشکتر، طول روزها کوتاهتر و دمای هوا نیز افت میکند اما این فاکتور همواره به یک شکل عمل نمیکند. به طور کلی اما میشود انتظار داشت در عرض های جغرافیایی بالاتر(پایینتر در نیمکره جنوبی) خط رویش به ارتفاعات پایینتر منتقل شود و در نزدیک استوا خط رویش در ارتفاعات بالاتر است هرچند فاکتور عرض جغرافیایی با تاثیر روی فاکتورهای قبلی منجر به تغییر خط رویش می شود و نه خود یک عامل مستقل است
برای مثال خط رویش درخت در کوه های آلاسکا با عرض جغرافیایی 61 درجه شمالی حدود 700 متر بالاتر از سطح دریا است و بالاتر از این ارتفاع درختی قادر به رویش نیست. خط رویش در کوه های آلپ کشور سوئیس با عرض جغرافیایی 47 درجه شمالی حدود 2200 متر است و در کوههای تیان شان قرقیزستان با عرض جغرافیایی مشابه آلپ خط رویش تا 3000 متر میرسد.
در کشور ایران خط رویش درختان در البرز بالاتر از 3000 متر نیست، خط رویش در زاگرس تا 3400 متر هم میرسد و در کوه هزار کرمان خط رویش کمی بالاتر هم هست.
اما مرتفع ترین خط رویش درختان در دنیا در رشته کوه آند و در کشور بولیوی قرار دارد.
قله آتشفشانی نوادو ساخاما به ارتفاع 6542 متر بلندترین کوه کشور بولیوی است. این کوه که در عرض جغرافیایی 18درجه جنوبی قرار دارد که با خط رویش 5200 متری، مرتفعترین درختان از سطح دریا را در خود جای داده است.

درختی موسوم به Quenua که تا ارتفاع 5200متری کوه nevado sajama در بولیوی دیده می شود این مرتفع ترین ارتفاعی است که یک درخت قادر به رویش است
این کوه برای اولین بار در سال 1939 صعود شد و در سال 2001 عده ای از راهنمایان کوهستان بولیوی و مردم محلی در قله آن فوتبال بازی کردند تا رکورد مرتفع ترین بازی فوتبال دنیا نیز متعلق به این کوه باشد.
منابع:
سلام استاد مگه درختان با استفاده از دی اکسید کربن فتوسنتز نمیکنن؟ پس کم شدن فشار اکسیژن نمیتونه دلیل خوبی برای عدم رویش درختان در ارتفاعات باشه.فکر کنم سرمای زیاد و وزش بادهای شدید دلیل بهتری باشه. ممنون
سلام به طور کل در ارتفاع نه فقط اکسیژن که کل هوای موجود رقیق میشه