نوشته‌ها
فانی بولاک ورکمن ؛ مادر کوهنوردی نوین
نویسنده و مترجم: مسعود فرح بخش
در زمانی که بسیاری از زنان دنیا حتی از ابتدایی ترین حقوق خود نیز برخوردار نبودند فقط یک اسطوره می توانست دست به انجام چنین ماجراجویی های بزرگی بزند. اسطوره ای به نام “فانی بولاک ورکمن” ، در زمانی که کوهنوردی حتی برای مردان نیز مشکل بود او به عنوان یک زن با سفر به دورافتاده ترین و بلندترین منطقه دنیا از کوه هایی بالاتر از توان و اراده ی مردان اروپایی و آمریکایی بالا رفت و نامش را در تاریخ کوهنوردی دنیا به عنوان مادر کوهنوردی نوین و اولین زن کوهنورد در ارتفاعات بالا جاودان کرد.
فانی بولاک ورکمن کاشف ، ماجراجو ، سایکل توریست ، جغرافی دان ، نویسنده و کوهنورد متولد 8 ژانویه 1859 در ماساچوست آمریکا است. بسیاری او را مادر کوهنوردی نوین دنیا می دانند و بدون شک او اولین زنی است که به طور حرفه ای اقدام به کوهنوردی در ارتفاعات بالای 5000 متر کرد.
او از تمام سفرهای خود یادداشت برداری می کرد و از او کتاب هایی زیادی به یادگار مانده است. وی یکی از فعالان حقوق برابر و حق رای برای زنان بود.
فانی بولاک در یک خانواده ثروتمند به دنیا آمد و پس گذران دوران تحصیل با ویلیام ورکمن ازدواج کرد. این زوج بعد از ازدواج با سرمایه گذاری خود، عازم سفری طولانی با دوچرخه به دور دنیا شدند. سوئیس، ایتالیا، اسپانیا، فرانسه، الجزایر و هندوستان نقاطی بودند که این زوج با دوچرخه به آنها سفر کردند.
آنها دو سال و نیم در هندوستان با دوچرخه سفر کردند تا اینکه با هیمالیا و قراقروم آشنا شدند و فانی ورکمن با مشاهده این ارتفاعات بکر و سر به فلک کشیده، شیفته ی کوهنوردی شد. این زوج در طول مدت 14 سال، 8 بار برای کوهنوردی وارد هیمالیا و قراقروم شدند و فانی بولاک ورکمن به عنوان یک زن کوهنورد، بسیاری از رکوردهای کوهنوردی دنیا را به نام خود ثبت کرد. در هر سفر آنها نه تنها به کوهنوردی در منطقه می پرداختند بلکه کار بررسی، نقشه برداری، عکاسی و گزارش نویسی از منطقه را انجام می داند و در طول سال بعد با این گزارش ها هدف بعدی سفر خود را بررسی و انتخاب می کردند.
فانی در اولین سفرش به قراقروم در سال 1899 تصمیم به صعود یخچال بایفو را گرفت اما شکاف های یخی و آب و هوای نامناسب هدف او را به سمت یخچال اسکورو تغییر داد. وی با صعود به قله 5700 متری که اسم پسرش را بر روی آن نهاد، رکورد بالاترین ارتفاعی که یک زن کوهنورد تا آن زمان به آن رسیده است را به دست آورد. آن ها در ادامه اکسپدیشن به قله 5930 متری صعود کرند که نام فانی بولاک ورکمن بر روی این کوه گذاشته شد. فانی بولاک در گزارش صعود خود از دیدن منظره خیره کننده کوه k2 خبر داد. به احتمال زیاد خانم فانی بولاک اولین زنی است که موفق به دیدن کوه k2 شده است.
در ادامه اکسپدیشن خانم بولاک به قله ی 6400 متری صعود کرد و سومین رکورد ارتفاع را به نام خود ثبت کرد. فانی در این سفر با چالش های زیادی همراه بود، مشکلات ارتفاع زدگی برای باربرها ، آب و هوای نامناسب و دمای زیر صفر، اما او جسور ، بی باک و با قدرت به راهش ادامه داد و در آن سال هایی که شاید ساده ترین ابزار های کوهنوردی وجود نداشت توانست به چنین قله هایی در یکی از دورافتاده ترین نقاط دنیا صعود کند.
در سال 1902 خانم فانی بولاک به هیمالیا سفر کرد و به اکتشاف یخچال چوگولونگما پرداخت. آب و هوا و بادهای بسیار شدید باعث نیمه کاره ماندن این سفر شد.
در سال 1903 فانی بولاک به کوه اسپانتیک رفت و توانست در تلاشی خیره کننده تا ارتفاع 6878 متری صعود کند و رکورد دیگری از خود بر جای بگذارد.
در سال 1906 خانم فانی بولاک در سن 47 سالگی با سفر به لبه غربی هیمالیا موفق شد قله 7091 متری Pinnacle Peak را صعود کند و بزرگترین دستاورد تاریخ کوهنوردی خود را انجام دهد. فانی بولاک اولین زنی بود که به ارتفاع بالای 7000 متر رسید و رکورد او تا سال 1934 پابرجا بود.
خانم ورکمن و روزنامه ای در حمایت از حق رای زنان – سفر اکتشافی هیمالیا
در اوایل قرن بیستم فانی بولاک معروف ترین کوهنوردی زن در سرتاسر دنیا بود. او ثابت کرد که زنان می توانند به دورافتاده ترین نقاط این سیاره خاکی سفر و بالاترین قلل دنیا را پا به پای مردان صعود کنند. فانی بولاک به جهانیان نشان داد که کوهنوردی فارغ از جنسیت است. بی شک او پیش گام در کوهنوردی نوین زنان و مادر کوهنوردی دنیا است. فانی بولاک بعد از سفرهایش در بسیاری از دانشگاه های مطرح دنیا سخنرانی و مدال های افتخار و شجاعت بسیاری را تصاحب کرد.
فانی بولاک ورکمن در سال 1925 و در سن 66 سالگی در شهر کن فرانسه دیده از جهان فرو بست.
منبع
استفاده از مطلب فوق فقط با ذکر نام وبسایت “بام ایران ، ۵۶۱۰ متر” مجاز است
48 متر کوتاه تر ؛ کوه گیاچونگ کانگ
نویسنده: مسعود فرح بخش
از بین همه کوه های دنیا فقط 14 قله ارتفاعی بالای هشت هزار متر دارند. این چهارده قله که به “هشت هزاری ها” معروفند ، از حدود یک قرن پیش تا کنون مورد توجه بسیاری از کوهنوردان و ماجراجویان در سرتاسر دنیا هستند تا با انجام کارهای نو و خاص بر روی این چهارده کوه نام خود را در تاریخ جاودان کنند.
همه کوهنوردان ارتفاع بلند برای پربار کردن رزومه ورزشی خود ترجیح می دهند بر روی یکی از این چهارده کوه تلاش کنند و کوه های هفت هزاری کمتر مورد توجه هستند. گرچه راه صعود به هشت هزاری ها از کوه های هفت هزار متری می گذرد اما تعداد کوه های هفت هزار متری که مورد توجه کوهنوردان دنیاست چندان زیاد نیست و در نهایت همه توجه کوهنوردان به همان 14 کوه هشت هزاری معطوف می شود.
تقریبا همه کسانی که با کوهنوردی سر و کار دارند نام این چهارده قله را مرتب در اخبار و متون کوهنوردی می شنوند اما کمتر کسی است که نامی از کوه “گیاچونگ کانگ” شنیده باشد.
کوه گیاچونگ کانک مرتفع ترین کوه در حد فاصل کوه اورست و چوآیو و در مرز بین نپال و تبت قرار دارد. این کوه با ارتفاع 7952 متر فقط به اندازه 48 متر تا ورود به هشت هزاری ها فاصله دارد. 48 متری که سرنوشت این کوه را عوض کرد تا فقط تعداد تلاش های محدودی روی این کوه صورت گیرد در حالیکه کوه شیشاپانگما با فقط 75 متر ارتفاع بیشتر، هر سال تعداد زیادی کوهنورد و شرپا را در کمپ اصلی خود پذیرایی می کند و حدود 400 صعود موفق در آن به ثبت رسیده است اما در این میان کمتر کوهنوردی به جهت این اختلاف ارتفاع برای صعود گیاچونگ کانگ تلاش کرده است. گیاچونگ کانک مرتفع ترین کوه هفت هزاری دنیا و پانزدهمین قله دنیا است .
موقعیت قرارگیری کوه گیاچونگ کانگ در منطقه هیمالیا بین دو کوه چوآیو و اورست – عکس از ایستگاه فضایی بین المللی
اولین صعود این کوه در سال 1964 انجام شد و رخ شمالی آن اولین بار در سال 1999 صعود شد.
منبع: صفحه ویکیپدیا
استفاده از مطلب فوق فقط با ذکر نام وبسایت “بام ایران ، ۵۶۱۰ متر” مجاز است
تیرک گذاری و طناب کشی در توچال ؛ آری یا خیر
نویسنده: مسعود فرح بخش
در 8 سپتامبر 2002 فدراسیون جهانی کوهنوردی(UIAA) در بیانیه ای جهانی موسوم به “بیانیه تیرول” به منظور عدم تخریب و ایجاد مزاحمت در محیط بکر و وحشی کوهستان و همینطور کاهش حوادث و برای برخورداری از اصول گردشگری پایدار به شرح برخی از کدهای اخلاقی رفتاری برای عملکرد بهتر در محیط کوهستان پرداخت.
بیانیه تیرول طیف وسیعی از باید ها و نباید ها را در محیط کوهستان در بر می گیرد.
در بند 6 این بیانیه که مربوط به حوادث و مرگ و میرها است ؛ از کوهنوردان خواسته میشود برای جلوگیری از بروز شرایط اضطراری و حادثه در محیط کوهستان دانش ، مهارت فنی و تجهیزات خود را ارتقا دهند و درک صحیحی از خطرات کوهستان داشته باشند.
در هیچ کجای این بیانیه به منظور پیشگیری از حوادث در محیط کوهستان ، تیرک گذاری و طناب کشی مسیر توصیه نشده است چرا که در بندهای بعدی بیانیه تیرول از کوهنوردی پاک و بدون اثر از خود نام می برد. در این بیانیه کوهنوردان را از هر گونه تخریب ، تغییر و دستکاری در محیط بکر کوهستان منع می کند و گروه ها و اجتماع های مختلف کوهنوردی را به برقراری رابطه و مشورت با یکدیگر تشویق می کند.
هر گونه تیرک گذاری و طناب کشی در مسیر کوه توچال مغایر با روح بیانیه تیرول که مورد قبول تمام کوهنوردان جهان است ، می باشد.
هر گونه اقدام خودسر و داوطلبانه در تیرک گذاری و طناب کشی مسیر توچال و عدم مشورت با گروه های محیط زیستی ، کوهنوردان باتجربه و با سابقه و سمن های مردم نهاد و در راس آنها کارگروه محیط زیست فدراسیون کوهنوردی خلاف روح بیانیه جهانی تیرول و فدراسیون جهانی کوهنوردی است.
به امید روزی که با درک درست از کوهستان زیبا این میراث گرانبها را بکر و وحشی به نسل های بعد انتقال دهیم.
قضاوت با شما ! مسیر منتهی به قله توچال ، پر تردد ترین کوه تهران ، بدون درگیری فنی ، ارتفاع زیر 4000 متر
قضاوت با شما ! مسیر منتهی به قله مون بلان ، یکی از پر تردد ترین کوه های آلپ ، مسیری فنی ، ارتفاع بالای 4000 متر
مسعود فرح بخش / نویسنده وبسایت بام ایران
www.5610m.com
استفاده از مطلب فوق فقط با ذکر نام وبسایت “بام ایران ، ۵۶۱۰ متر” مجاز است
لیلا پیک ؛ نیزه ای در دل آسمان
نویسنده: مسعود فرح بخش
لیلا پیک یا به انگلیسی Laila peak اگر نگوییم یکی از زیبا ترین کوه های جهان است بی شک از زیباترین کوه های پاکستان و منطقه قراقروم است. شکل خاص و متمایز لیلا پیک باعث می شود که در میان انبوه کوه های سر به فلک کشیده منطقه قراقروم کاملا متمایز باشد.
لیلا پیک از رخ غربی به شکل یک سطح یخی با شیبی بیش از 45 درجه تا نوک قله امتداد دارد و در طرف مقابل 1500 متر دیواره عمودی در انتظار کوهنوردان است و از دور مشابه نیزه ای نوک تیز که در دل آسمان فرو رفته است. این کوه زیبا در دره ی هوشی در نزدیکی یخچال گوندوگرو در محدوده کوهستان قراقروم در استان گیلگیت پاکستان واقع شده است. این منطقه محل عبور کوهنوردانی است که عازم کوه های هشت هزاری قراقروم می شوند و همه آنها در اولین مواجهه با این کوه زیبا ، چشم از آن بر نمی دارند.
برای قله این کوه ارتفاعات مختلفی تا کنون ذکر شده است اما به نظر میرسد قابل استناد ترین آنها ارتفاع 6096 متری باشد که در سال 2003 اندازه گیری شد.
مانند بسیاری دیگر از کوه های سر به فلک کشیده و عمدتا مشکل منطقه قراقروم که در حد فاصل دهه 80 و 90 میلادی صعود شدند ، لیلا پیک نیز برای بار اول در سال 1987 از رخ غربی توسط چهار کوهنورد بریتانیایی به شکل غیر قانونی و بدون مجوز از دولت پاکستان صعود شد. صعود غیر قانونی کوه های منطقه پاکستان در آن زمان تقریبا امری عادی در بین کوهنوردان بود.
در سال 1993 گروه آلمانی به همراه تیمی از کشور سوئیس از همان مسیر و باز هم به شکل غیر قانونی و بدون مجوزبرای دومین بار قله را صعود کردند.
اولین صعود رسمی و قانونی لیلا پیک و همچنین سومین صعود این کوه در سال 1997 توسط گروه کوهنوردان ایتالیایی انجام شد. کوهنوردان زمانی که به قله رسیدند با کپسول گازی مواجه شدند که نام کوهنوردان بریتانیایی بر روی آن حک شده بود.
مسیر ایتالیایی ها در لیلاپیک
مسیری که ایتالیایی ها برای صعود انتخاب کردند از مسیر قبلی که کوهنوردان بریتانیا آنرا گشایش کردند سخت تر و طولانی تر بود.
صعود های بر روی لیلا پیک همگی به شکل آلپی بوند و حتی امکان صعود یکروزه از کمپ پیشرفته تا قله به سبک آلپی نیز وجود دارد اما شیب زیاد و 1500 متر مسافت عمودی تا قله باعث می شود که کوهنوردان یک روز در ارتفاعات بالا بیواک کنند و روز دوم با صعود قله به پایین بازگردند.
قله گوندوگرو در مجاورت لیلاپیک با ارتفاع 5700 متر برای هم هوایی قبل از صعود اصلی بسیار مناسب است.
در سال 2005 دو کوهنورد اهل اسکاندیناوی تصمیم به صعود قله و سپس فرود از طریق اسکی گرفتند. آنها تا 100 متری قله صعود کردند و فراتر رفتن از این ارتفاع را به دلیل یخی بودن مسیر و شیب زیاد برای اسکی کردن غیر ممکن و خطرناک دانستند و از ارتفاع 6000 متری در رخ غربی این کوه تا پایین را اسکی کردند. بعد ها این دو کوهنورد لیلا پیک را مسحور کننده ترین کوهی که تا آن زمان به استقبالش رفته بودند ، توصیف کردند.
در سال 2013 کوهنورد نامدار اسپانیایی آلکس تکسیکن (اولین فاتح کوه نانگاپاربات در زمستان) موفق به صعود این کوه سرسخت برای اولین بار در زمستان شد.
تعداد کوهنوردانی که به شکل رسمی و غیر رسمی به قله لیلاپیک صعود کردند حدود 10 نفر است.
نام لیلا در زبان مردم محلی به معنی بهترین و دوست داشتنی ترین است از این جهت در منطقه قراقروم جز این کوه ، دو قله دیگر به نام لیلاپیک وجود دارد که یکی با ارتفاع 6986 متر که صعود آن نیز مشکل و فنی است و دیگری با ارتفاع 5971 متر.
هر سه لیلا پیک پاکستان توسط کوهنوردان صعود شدند و وزارت گردشگری پاکستان برای تشویق کوهنوردان با یک مجوز صعود به لیلاپیک امکان صعود هر سه قله را به کوهنوردان می دهد اما هر سه لیلاپیک پاکستان تاکنون توسط یک کوهنورد صعود نشدند.
منبع:
استفاده از مطلب فوق فقط با ذکر نام وبسایت “بام ایران ، ۵۶۱۰ متر” مجاز است
جنگجویان یخی
نویسنده: مسعود فرح بخش
صعود زمستانی به قلل هیمالیا ، غیر ممکنی بود که با اراده ی لهستانی ها ممکن شد
در دهه 50 ، 60 و 70 میلادی اوج شکوفایی کوهنوردی در قلل مرتفع هیمالیا و قراقروم بود ، در حالیکه بسیاری از اولین های تاریخ کوهنوردی در ارتفاعات بلند در همین سال ها شکل گرفت لهستانی ها در کشور خود اجازه خروج و شرکت در اکسپدیشن های هیمالیا نداشتند ، اوضاع اقتصادی اسفناک آن روزهای لهستان هم اجازه سفر به این گوشه از دنیا را نمی داد ، تا اینکه در اواسط دهه 70 کم کم پای لهستانی ها به هیمالیا باز شد اما درست در زمانیکه بسیاری از رکوردها به ثبت رسیده بود و بسیاری از غیر ممکن ها در هیمالیا ممکن شده بود.
کوهنوردان لهستانی باید ثابت می کردند که بهترین در دنیا هستند و برای اینکار باید تنها غیر ممکن موجود در هیمالیا را ممکن می کردند و آن چیزی نبود جز صعود زمستانی به یک قله ی بالای هشت هزار متر برای اولین بار در تاریخ کوهنوردی.
زمانیکه رینهولد مسنر به همراه پیتر هابلر در سال 1978 بدون کپسول اکسیژن به اورست صعود کردند فقط و فقط تنها یک غیر ممکن دیگر در هیمالیا باقی ماند غیر ممکنی که درست دو سال بعد در فوریه 1980 توسط کریستوف ویلیچکی کوهنورد نامدار لهستانی و لژک سیچی ممکن شد .
زمانی که ویلیچکی با بیسیم خود یک پیام کوتاه به بیس کمپ مخابره کرد و آن پیام شروع فصل جدید در تاریخ هیمالیا نوردی بود : ” مــــا روی قــــــله هســـتیـــــم ” پیامی کوتاه از بلند ترین نقطه ی زمین ولی اینبار در فصل زمستان .
اولین هشت هزاری لهستانی ها و اولین کوه هشت هزار متری که در زمستان صعود شد از قضا بلندترین آنها نیز بود. صعود زمستانی به کوه اورست تا آن تاریخ بزرگترین غیر ممکن تاریخ کوهنوردی بود که به وقوع پیوسته بود.
لهستانی های قدرتمند که “جنگجویان یخی” لقب گرفته بودند در حد فاصل سال 1980 تا 1988 موفق شدند 7 قله از چهارده قله ی بالای هشت هزار متری را صعود کنند.
اورست در سال 1980(اولین صعود یک هشت هزاری در زمستان)
ماناسلو در سال 1984
دائولاگری در سال 1985
چوآیو در سال 1985
کانگچن چونگا در سال 1986
آناپورنا در سال 1987
لوتسه در سال 1988(اولین صعود یک هشت هزاری در زمستان به صورت سولو و انفرادی توسط ویلیچکی)
در این بین یرزی کوکوچکای افسانه ای با 4 صعود زمستانی(کانگجن چونگا ، دائولاگری ، آناپورنا ، چوآیو ) و کریستوف ویلیچکی با 3 صعود(کانگجن چونگا ، لوتسه ، اورست) نامشان در تاریخ جاودانه شد.
لهستانی ها تا سال 2005 حاکم هیمالیا در زمستان بودند تا اینکه پدیده ای به نام “سیمون مورو” ظهور کرد
در سال 2005 سیمون مورو ی ایتالیایی بهمراه موراوسکی لهستانی شیشاپانگما را صعود کردند تا اولین غیر لهستانی تاریخ باشد که یک کوه هشت هزار متر را برای اولین بار در زمستان صعود کرد.
در سال 2009 سیمون مورو به همراه دنیس اروبکو ، ماکالو را نیز در زمستان صعود کرد تا اولین و تنها صعود زمستانی ماکالو رقم بخورد.
سیمون مورو در سال 2011 بهمراه دنیس اروبکو و کوری ریچاردز گاشربروم 2 را صعود کرد تا عدد فتوحات خود در زمستان را به سه برساند .
این صعود اولین صعود یک کوه هشت هزار متری در پاکستان بود و اولین و آخرین صعود زمستانی در گاشربروم 2.
در سال 2012 و 2013 باز هم لهستانی ها موفق شدند گاشربروم 1 و برودپیک را هم در پاکستان صعود کنند تا 12 قله از 14 قله بالای هشت هزار متر در زمستان صعود شده باشد.
اما صعود سیزدهمین کوه هشت هزاری تاریخ نیز به نام سیمون مورو افسانه ای رقم خورد. او به همراه آلکس تکسیکن و علی سدپارا از پاکستان بعد از چندین تلاش ناموفق در سال های قبل موفق شد در سال 2016 کوه سرسخت نانگاپاربات را در زمستان صعود کند تا با چهار صعود زمستانی نامش را در تاریخ کوه نوردی دنیا برای همیشه جاودان سازد.
اکنون کوه k2 ملقب به کوهستان وحشی ، دومین و مشکل ترین کوه جهان تنها کوه بالای هشت هزار متریست که هنوز کسی موفق به صعود زمستانی آن نشده است. اما غیر ممکن غیر ممکن است …
عکس بالای صفحه: از چپ (دنیس اوروبکو ، سیمون مورو ، کوری ریچاردز) در اولین صعود زمستانی کوه گاشربروم 2
برگرفته از
استفاده از مطلب فوق فقط با ذکر نام وبسایت “بام ایران ، ۵۶۱۰ متر” مجاز است
دماوند ؛ دوازدهمین کوه مستقل دنیا
نویسنده: مسعود فرح بخش
ارتفاع سنجی یکی از بحث های مهم در مباحث علوم مهندسی ، ناوبری و ورزشی است. زمانیکه صحبت از ارتفاع می شود دو فاکتور اصلی را شامل می شود.
ارتفاع مطلق که شامل ارتفاع یک منطقه یا عارضه از سطح آب های آزاد است و ارتفاع نسبی که فاکتوری مهم در کوهنوردی و ورزش های کوهستانی است.
ارتفاع نسبی یا به انگلیسی Prominence کمیتی است که نشان دهنده برجستگی و وجه تمایز یک کوه و قله نسبت به اطراف خود است. تعریف های مختلفی برای اتفاع نسبی و نحوه اندازه گیری آن وجود دارد که هر یک در نهایت به یک عدد واحد می رسند:
- به یال های بین دو قله مجاور، خط الراس گفته می شود. پست ترین نقاط روی خط الراس ها را گردنه یا زین اسبی می گویند. به مرتفع ترین گردنه ی یک قله “گردنه کلیدی” گفته می شود. بر این اساس ارتفاع نسبی یک قله برابر است با اختلاف ارتفاع بین گردنه کلیدی تا قله کوه
- اگر فرض کنیم آب دریا به حدی بالا بیاید که قله مورد نظر کاملا از ارتفاعات اطرافش مستقل شود ، ارتفاع نسبی همان ارتفاع کوه از سطح فرضی آب است. بر اساس این تعریف گردنه کلیدی آخرین نقطه ای است که قبل از تبدیل قله به یک جزیره مستقل به زیر آب خواهد رفت.
- اگر ارتفاع نسبی یک کوه n متر باشد ، برای رسیدن به قله ای دیگر از روی قله مورد نظر ابتدا باید به اندازه n متر ارتفاع کم کرد.
- کوه ها در نقشه های توپوگرافی به شکل مجموعه ای از منحنی های تراز هستند که همدیگر را هرگز قطع نمی کنند. ارتفاع نسبی قله برابر است با اختلاف ارتفاع نوک قله با کم ارتفاع ترین منحنی تراز احاطه کننده این کوه در نقشه توپوگرافی به طوریکه این منحنی تراز قله ی دیگری را احاطه نکرده باشد.
همه تعاریف بالا به یک عدد واحد برای ارتفاع نسبی کوه ها ختم می شوند. در کوهنوردی ارتفاع نسبی فاکتوری مهم برای یک کوه است. هرچه ارتفاع نسبی یک کوه کمتر باشد آن کوه یا یک قله فرعی و یا یک کوه غیر مستقل است و کمتر مورد توجه کوهنوردان قرار می گیرد. همینطور بر عکس ، ارتفاع نسبی بالا برای یک کوه نشان دهنده این است که قله مورد نظر دارای اهمیت صعود است و بعنوان یک برجستگی متمایز و مشخص از فاصله های دور قابل تشخیص و مشاهده است.
طبق قرار داد های بین المللی ارتفاع نسبی کوه اورست بعنوان بلندترین نقطه زمین برابر با ارتفاع مطلق خود یعنی 8848 متر است.
بر اساس تعاریف ارتفاع نسبی قله جنوبی اورست با ارتفاع مطلق 8749 متر برابر با 11 متر است. همینطور ارتفاع نسبی کوه لوتسه چهارمین قله مرتفع دنیا با ارتفاع مطلق 8516 متر برابر با 610 متر است.
کوه k2 با ارتفاع مطلق 8611 متر که دومین کوه مرتفع دنیاست دارای ارتفاع نسبی 4017 متری است که نشان دهنده ی برجسته و متمایز بودن این کوه نسبت به کوه های اطراف خود است.
نکته جالب توجه و دارای اهمیت در فهرست کوه های مرتفع دنیا بر اساس ارتفاع نسبی ، جایگاه دوازدهم دماوند در این فهرست است.
بر اساس تعاریف ارتفاع نسبی کوه 5610 متری دماوند برابر با 4667 متر یعنی بالاتر از کوه های k2 , نانگاپاربات ، کانگجن چونگا و بسیاری از کوه های مرتفع دیگر است که از این نظر نشان دهنده برجستگی توده آتشفشانی دماوند نسبت به زمین های اطراف خود است که دلیل اصلی دیده شدن کوه دماوند از فاصله های بسیار دور نیز همین ارتفاع نسبی بالای دماوند است.
در این فهرست دماوند پس از کوه های اورست ، آکانکاگوآ در آرژانتین ، دنالی در آمریکا ، کلیمانجارو در تانزانیا ، وینسون در قطب جنوب ، البروس در روسیه ، مون بلان در آلپ ، دوازدهمین کوه برجسته و مستقل دنیاست.
دماوند ؛ دوازدهمین برجستگی یا کوه مستقل دنیا – عکس از مسعود فرح بخش
منبع:
125 کوه مرتفع دنیا بر اساس ارتفاع نسبی
استفاده از مطلب فوق فقط با ذکر نام وبسایت “بام ایران ، ۵۶۱۰ متر” مجاز است
روز توچال و روزهای مشابه ؛ آری یا خیر؟
نویسنده: مسعود فرح بخش
(به مناسبت جمعه آخر تابستان)
در روز های اخیر خبرهایی از گرامی داشت “روز توچال” در فضای مجازی به سرعت در حال انتشار است و دست اندر کاران موضوع سعی در برپایی و گرامی داشت این روز بر روی قله توچال هستند.
اما آیا این روز و این نوع حرکت ها برای توچال و کوهنوردی مفید است یا خیر؟
13 تیر هر سال مصادف است با روز دماوند اما چرا باید روزی به اسم دماوند داشته باشیم و در این روز چه اتفاقی می افتد؟
دماوند از این جهت روزی در تقویم به خود اختصاص داده که بعنوان اصلی ترین نماد طبیعی سرزمین ایران و بلند ترین کوه ایران مطرح می شود. حتی تلاش ها برای ثبت جهانی دماوند زیبا در میراث جهانی یونسکو نیز ادامه دارد. اما توچال کوهیست که تنها وجه تمایز آن نزدیکی به پایتخت است و حتی بلندترین کوه استان تهران نیز نیست. همینطور روز توچال نیز برخلاف روز دماوند ، رسمی نیست و در هیچ تقویمی به ثبت نرسیده.
در روز دماوند که در 13 تیر یا جمعه نزدیک به این تاریخ برگزار میشود مراسمی در شهر رینه اجرا می شود که در آن با حضور صدها و هزاران نفر از علاقه مندان به کوه دماوند در عرصه های مختلف به معرفی طبیعت ، فرهنگ و تاریخ دماوند پرداخته می شود.
در این تاریخ اتفاق زیبایی رخ می دهد، در 13 تیر صد ها نفر از علاقه مندان به کوه دماوند صعود “نمی کنند” ، آنها در شهر رینه بر روی صندلی می نشینند و از دماوند صحبت می کنند.
اینروزها همگان به این موضوع واقفند که حضور با تعداد بالا در هر اکوسیستمی با هر نوع رفتار و منشی منجر به تخریب و عدم تعادل در آن اکوسیستم می شود.
با تمام این اوصاف این روز ها صحبت از حضور صدها نفری در کوه به شدت آسیب پذیری مثل توچال است. فرسایش خاک در توچال و گسترش پاکوب های مسیر در آن چنان زیاد است که شاید با کمتر کوهی در ایران بتوان مقایسه کرد.
از جهتی حال که روزی غیر رسمی به نام توچال به وجود آمده احتمال این وجود دارد که سایر کوه ها و مناطق بکر استان های ما نیز “روز” پیدا کنند و در نتیجه برای گرامیداشت آن روز بخصوص ، با هجوم گردشگران و کوهنوردان و در نتیجه تخریب های جبران ناپذیر در آنها مواجه شویم و این به ضرر طبیعت ایران و به ویژه اکوسیستم کوهستانی خواهد بود.
به امید روزی که مسئولانه سفر کنیم و آسیب هایی که به طبیعت وارد می کنیم را درک و از آن اجتناب کنیم.
کوه هایی مثل توچال و دماوند نزد ما به امانت هستند آنها را زیبا و سالم به همراه پوشش گیاهی و حیات وحشش به نسل های بعدی تحویل دهیم.
بیانیه وبسایت بام ایران در پاسخ به جمع آوری زباله های مسیر توچال و عدم تخریب در صعود با تعداد بالا توسط کوهنوردان به مجریان این روز:
دوستان عزیزم باور کنید تخریب فقط آشغال ریختن نیست
آلودگی صوتی صدها کوهنورد یعنی تخریب یعنی تنش و استرس بین جانداران بخصوص پرندگان
آلودگی تصویری ناشی از حضور تعداد بالا برابر است با تخریب و تنش بین حیات وحش نیمه جان توچال
قدم گذاشتن با تعداد بالا یعنی تخریب خاک ، فرسایش خاک چه کسی گفته در ارتفاعات بالا پوشش گیاهی وجود ندارد از ارتفاع 2500 تا خود قله پوشش گیاهی استپی وجود دارد و اگر خاک فرسوده شود که بسیار شده است پوشش گیاهی که بسیار ارزشمند است وجود نخواهد داشت.
نگاه به پاکوب های توچال بیندازید در قسمت هایی از خیابان های تهران گسترده تر شده اند
دفع فضولات انسانی به مقدار زیاد یعنی تخریب یعنی آلودگی محیط آلودگی خاک آلودگی آب های زیر زمینی
چه خواسته و چه ناخواسته تمامی این تخریب ها در حضور زیاد، اجتناب ناپذیر خواهد بود
گاهی غرور بی جایمان را باید زیر پا بگذاریم و کمی واقع بین باشیم صعود های با تعداد بالا در هر نقطه از طبیعت ایران که به شدت آسیب پذیر است امری نکوهیده است .
چنین تصمیماتی که از روی احساس گرفته شده هیچ توجیه زیست محیطی ندارد . امیدوارم متولیان این حرکت روزی متوجه اشتباهی که در حق توچال کردند بشوند .
مسعود فرح بخش – وبسایت بام ایران
www.5610m.com
همچنین مطلب زیر را در وبسایت کوهنامه مطالعه کنید
ماترهورن ؛ هرم قاتل
نویسنده: مسعود فرح بخش
کوه ماترهورن به ارتفاع 4478 متر در مرز بین سوئیس و ایتالیا یکی از زیبا ترین ، فنی ترین و خطرناک ترین کوه های دنیا می باشد.
دیواره شمالی ماترهورن یکی از مشکل ترین و بزرگترین دیواره های آلپ و اروپا و جز 6 دیواره شمالی بزرگ آلپ است.
ماترهورن با اینکه بلندترین کوه آلپ نیست اما به نماد کوهستان آلپ و یکی از نمادهای کشور سوئیس تبدیل شده است.
شکل ظاهری این کوه به شکل یک هرم چهار وجهی است که هر وجه آن رو به یکی از جهات جغرافیایی می باشد. هر چهار رخ ماترهورن بوسیله یخچال های بزرگ احاطه شده است.
اولین صعود موفق بر روی ماترهورن در سال 1865 میلادی انجام شد. در این صعود چهار تن از اعضای تیم صعود کننده در هنگام فرود دچار سانحه شدند و جان خود را از دست دادند. دیواره شمالی ماترهورن یکی از دشوارترین مسیرهای کوهنوردی در آلپ می باشد که تا سال 1931 بدون صعود بود.
به لحاظ آمار تلفات و کشته شده ها ماترهورن یکی از پرتلفات ترین و خطرناک ترین کوه های دنیاست. تا کنون در حدود 500 کوهنورد در ماترهورن جان خود را از دست دادند.
ماترهورن دارای چهار رخ می باشد که هر یک به سمت یکی از جهات اصلی قرار دارد. رخ شمالی ، شرقی و غربی در کشور سوئیس و رخ جنوبی در کشور ایتالیا قرار دارد.
ماترهورن یک کوه منفرد است .به دلیل انفرادی بودن کوه و موقعیت جغرافیایی دارای آب و هوایی بسیار متغیر می باشد بطوریکه آب و هوای ماترهورن با سرعت بسیار زیادی تغییر می کند.
ظاهر هرمی شکل ماترهورن و قرار گیری در عرض جغراقیایی 45 درجه باعث تغییرات آب وهوایی سریع در کوه ماترهورن می شود
در قرن هجدهم میلادی کوهستان آلپ برای گردشگران و بخصوص کوهنوردان روز به روز جذاب تر شد. شکل ظاهری منحصر به فرد ماترهورن و تبدیل شدن آن به نماد آلپ ، در راس توجهات گردشگران قرار گرفت.
یکی از شهرهای معروف برای صعود به ماترهورن شهر زرمات در سوئیس است. هرم زیبای ماترهورن از این شهر چشم هر گردشگری را به خود خیره می کند. مسئولین شهر زرمات و دولت سوئیس برای جذب بیشتر گردگر مسیرهای رسیدن به ماترهورن را راحت کردند.
نمایی از شهر زرمات و کوه ماترهورن
از این رو خط ریلی و ایستگاه راه آهن و همینطور تله کابین برای رسیدن به ارتفاعات ماترهورن راه اندازی شده است.
ایستگاه راه آهن زرمات که تا کوه پایه های ماترهورن امتداد دارد مرتفع ترین سیستم حمل ریلی در اروپا می باشد.
اولین تلاش برای رسیدن به قله در سال 1857 انجام شد. سال های بعد تلاش های بسیاری در این کوه انجام شد تا اینکه سرانجام در سال 1865 میلادی این کوه صعود شد.
اولین صعود زمستانی ماترهورن در سال 1882 انجام شد.
دیواره شمالی ماترهورن سال ها بدون صعود بود تا اینکه در سال 1931سرانجام صعود شد.
در سال 2006 کوهنورد مشهور اولی استک مسیر دیواره شمالی ماترهورن را در 1 ساعت و 56 دقیقه صعود کرد.
مسیرهای صعود:
امروزه ماترهورن از تمام مسیرها در تمام فصل ها بارها صعود شده. راهنمایان آلپ در فصل تابستان و فصل صعود هر ساله تعداد زیادی کوهنورد را به ماترهورن می برند.
ماترهورن دارای 4 یال(شمال شرقی ، شمال غربی ، جنوب شرقی ، جنوب غربی) و 4 دیواره(شمالی ، جنوبی ، غربی ، شرقی) برای صعود است. مسیر اصلی و پر طرفدار صعود به قله ماترهورن “مسیر هورنلی” یعنی یال شمال شرقی می باشد. این مسیر با طناب های ثابتی که در برخی نقاط نصب می شود برای کوهنوردان حرفه ای آلپ چندان صعود دشواری نیست اما بازهم مسیر چالش انگیزی است.
یال شمال شرقی:
مسیر شمال شرقی یا مسیر هورنلی(Hörnli) مسیر اصلی صعود به ماترهورن است. کوهنوردان بعد از شهر زرمات با استفاده از تاسیسات تله کابین تا ارتفاع 3260 متر می روند. قرارگاه هورنلی با امکانات رفاهی مناسب در ابتدای مسیر قرار دارد و کمپ اصلی کوهنوردان در این صعود از یال شمال شرقی است. کوهنوردان شب را در این نقطه سپری می کنند و صبح روز بعد در حدود ساعت 3:30 صبح صعودشان به ماترهورن را آغاز می کنند.اگر همه چیز یاری کند و هوای متغیر ماترهورن و ابرهای طوفانی مجال دهند کوهنوردان در همان روز قله را صعود می کنند و قبل از غروب به محل کمپ اصلی بازمیگردند. در این مسیر جانپناه یا کلبه سولوای(solvay) در ارتفاع 4003 متری قرار دارد. از این جانپناه فقط برای مواقع اورژانسی و ویژه استفاده می شود.
قرارگاه کوهنوردی هورنلی
کلبه سولوای در ارتفاع 4000 متری ماترهورن در یال شمال شرقی (مسیر هورنلی) ، از این جانپناه فقط در شرایط اورژانسی استفاده می شود و داخل آن لوازم ضروری بقا و نجات موجود است
موقعیت قرار گیری جانپناه سولوای در یال شمال شرقی ماترهورن
مسیر اصلی (مسیر هورنلی) که نقطه شروع قرارگاه هورنلی در ارتفاع 3260 متر است و زمان رسیدن به قله از این مسیر حدود 6 ساعت است.
هزینه صعود به ماترهورن از پناهگاه هورنلی و مسیر شمال شرقی برای راهنما و 6 شب اقامت در پناهگاه هورنلی به همراه تامین تمامی لوازم فنی که در طول مسیر ممکن است نیاز شود برای هر نفر 1850 یورو می باشد.
یال شمال غربی:
مسیر زومات (Zmutt) که نقطه شروع قرارگاه هورنلی در ارتفاع 3260 متر یا قرارگاه شونبیِل(Schönbiel) در ارتفاع 2694 متر است. رسیدن به قله از این مسیر بین 7 تا 10 ساعت است.
قرارگاه شونیبیل Schönbiel
یال جنوب غربی
مسیر لیون در ایتالیا که نقطه شروع پناهگاه کارل در ارتفاع 3828 متر است. از این مسیر حدود 5 ساعت زمان برای رسیدن به قله لازم است.
پناهگاه کارل
مسیر جنوب شرقی:
مسیر فورگن . در این مسیر حدود 7 ساعت زمان برای رسیدن به قله لازم است.
دیواره های ماترهورن
دیواره شمالی
نقطه شروع این مسیر پناهگاه شونبیِل در ارتفاع 2694 متری است. رسیدن به قله از این مسیر دشوار به طور نرمال برای کوهنوردان حدود 14 ساعت طول می کشد.
اولی استک کوهنورد نامدار سوئیسی در سال 2006 این مسیر را در 1 ساعت و 56 دقیقه صعود کرد.
دیواره شمالی
دیواره غربی
نقطه شروع این مسیر پناهگاه شونبیِل در ارتفاع 2694 متری است. کوهنوردان و دیواره نوردان حدود 12 ساعت زمان برای رسیدن به قله از این دیواره نیاز دارند.
دیواره غربی
دیواره جنوبی
از مسیر دویاره جنوبی که در کشور ایتالیا قرار دارد 15 ساعت زمان برای رسیدن به قله نیاز است.
دیواره جنوبی
دیواره شرقی
نقطه شروع این مسیر نیز پناهگاه هورنلی است. حدود 14 ساعت زمان برای رسیدن به قله از این دیواره نیاز است.
دیواره شرقی
شکل ظاهری ماترهورن و تبدیل شدن به نماد آلپ ، همچنین خطرناک بودن ، مشکل بودن و حوادث ناگواری که در این کوه اتفاق افتاده سبب شده که ماترهورن سوژه بسیاری از فیلم های سینمایی بشود.
ماترهورن یکی از زیباترین کوه های آلپ و شاید دنیا هر ساله پذیرای تعداد زیادی کوهنورد و گردشگر از سرتاسر دنیا است . دولت سوئیس و ایتالیا به همراه باشگاه های کوهنوردی این دو کشور امکانات بسیار زیادی را به کوهنوردان برای صعود به این کوه زیبا ارائه می دهند.در سال 2015 جشن بزرگی به مناسبت صد و پنجاهمین سالروز اولین صعود به ماترهورن در پناهگاه هورنلی برگزار شد. تبلیغات گسترده دولت سوئیس و ایتالیا سبب شده که امروزه ماترهورن به یکی از شناخته شده ترین کوه های دنیا و همینطور به یکی از مهم ترین جاذبه های طبیعی اروپا تبدیل شود.
برگرفته از:
http://www.climbing.com/news/10-things-you-may-not-know-about-the-matterhorn/
https://en.wikipedia.org/wiki/Matterhorn
استفاده از مطلب فوق فقط با ذکر نام وبسایت “بام ایران ، ۵۶۱۰ متر” مجاز است