نوشته‌ها
جایزه کلنگ طلایی
نویسنده و مترجم: مسعود فرح بخش
جایزه کلنگ طلایی معتبرترین جایزه سالانه کوهنوردی است که از سال 1991 توسط مجله فرانسوی Montagnes و انجمن فرانسوی Le groupe de haute montagne یا به اختصار GHM به کوهنوردانی که در سرتاسر دنیا برنامه های شاخص کوهنوردی انجام می دهند اهدا می شود.
انجمن فرانوسوی GHM با عضویت کوهنوردان فرانسوی و سایر کوهنوردان از سرتاسر دنیا به ارتقاء سطح فنی و کیفی برنامه های آنان کمک می کند. همینطور کوهنوردان سرتاسر دنیا می توانند با همدیگر آشنا شوند و از رزومه فعالیت هایشان آگاهی پیدا کنند.
نامزدهای جایزه کلنگ طلایی توسط GHM و Montagnes انتخاب می شوند و هر ساله مراسمی با حضور داوران ، برگزار کنندگان مراسم و کوهنوردان از سرتاسر دنیا در شهر شامونی فرانسه و کورمایور ایتالیا برگزار می شود و جایزه کلنگ طلایی که معتبرترین جایزه دنیای کوهنوردیست به منتخبین اهدا می شود.
کوهنوردانی که نامزد جایزه کلنگ طلایی می شوند نه تنها می بایستی یک برنامه خاص کوهنوردی در سطح جهانی را انجام دهند بلکه باید در اجرای برنامه های خود از موارد زیر نیز پیروی کنند:
استفاده از کمترین تجهیزات و در واقع شیوه آلپی و سبک بار بودن برنامه. طبق این اصل صعود ها باید با حداقل هزینه اقتصادی انجام شود. طناب های ثابت ، اکسیژن های مکل ، باربرها ، شرپاها و سایر عوامل انسانی می بایستی کمترین نقش را داشته باشد و یا به عبارتی نقشی نداشته باشد.
پایبند بودن به ارزش های اخلاقی ، احترام به جامعه محلی ، حفظ محیط زیست و اعتقاد به روح واقعی ورزش کوهنوردی می بایستی سر منشا برنامه ها قرار گرفته باشد.
مسیر و نوع برنامه می بایست خلاقانه باشد و انجام برنامه یک نوآوری در تاریخ کوهنوردی باشد.
در انتخاب نامزدها برای داوران نه تنها ارتفاع کوه چندان اهمیتی ندارد بلکه تکیه بر مهارت ، تجربه و دانش کوهنوردی بهمراه نوآوری ، خلاقیت و درجه سختی مسیر از اهمیت بسیار بالاتری برخوردار است.
بر طبق این اصل بسیاری از صعودهای کوهنوردان از مسیرهای عادی به مرتفع ترین قلل دنیا ، امروزه کاری بسیار عادی تلقی می شود و شامل هیچ یک از گزینه های بالا برای نامزدی در جایزه کلنگ طلایی نیست.
مراسم جایزه کلنگ طلایی برعکس سایر مراسم های ورزشی چندان رقابتی نیست و سرشار از احساسات است. داوران در برخی از سال ها جایزه کلنگ طلایی را به بیش از یک کوهنورد و یک برنامه اهدا کردند حتی در سال 2013 جایزه کلنگ طلایی در اقدامی بی سابقه به شش برنامه مختلف کوهنوردی اهدا شد.
اولین جایزه کلنگ طلایی در سال 1992 به دو کوهنوردی اهل اسلونی برای 3000 متر صعود از برج جنوبی کانجن چونگا رسید.
ازسال 2009 به جز جایزه اصلی کلنگ طلایی جایزه “یک عمر فعالیت کوهنوردی” نیز برای ادای احترام به کوهنوردان قدیمی و با تجربه به آنان اهدا می شود.
اولین کوهنوردی که جایزه یک عمر فعالیت کوهنوردی را کسب کرد ، والتر بوناتی کوهنورد ، ماجراجو و نویسنده ی ایتالیایی بود .
در سال 2010 جایزه یک عمر فعالیت کوهنوردی به رینهولد مسنر اهدا شد.
مارکو پریزل کوهنورد اسلونیایی با سه بار برنده شدن این جایزه رکورد دار می باشد. وی اولین جایزه کلنگ طلایی را در سال 1992 کسب کرد و همچنین در سال های 2007 و 2014 برای بار دوم و سوم نیز این جایزه را تصاحب کرد.
اولی استک کوهنوردی توانمند سوئیسی نیز دو بار جایزه کلنگ طلایی را کسب کرده. وی در سال 2014 برای اولین صعود سولو و انفرادی رخ جنوبی آناپورنا و در سال 2009 برای اولین صعود آلپی رخ شمالی کوه 6500 متری Tengkampoche در نپال این جایزه را کسب کرد.
در سال 2009 “کی تانیگوچی” کوهنوردی ژاپنی اولین زنی بود که جایزه کلنگ طلایی را کسب کرد.
جایزه کلنگ طلایی به دلیل تغییرات در سیستم داوری در سال 2008 برگزار نشد.
لوگوی جایزه معتبر کلنگ طلایی
برداشت از:
https://en.wikipedia.org/wiki/Piolet_d%27Or
http://www.pioletsdor.net/index.php/en/
http://kouheghaf.blogspot.com/2016/03/blog-post_51.html
استفاده از مطلب فوق فقط با ذکر نام وبسایت “بام ایران ، ۵۶۱۰ متر” مجاز است
شش کوه آتشفشانی ایران
نویسنده: مسعود فرح بخش
از گذشته تا امروز ، کوهستان یکی از جذابیت های بشر است. در زمان های بسیار دور از کوه ها به عنوان ستون های زمین که آسمان را روی خود نگاه داشته اند یاد می شود. همینطور کوه ها به دلیل محل تلاقی آسمان و زمین همواره برای بشر دارای ارزش معنوی بود.
در سراسر جهان باستان ، کوه های مقدس بسیاری وجود داشت که جایگاه خدایان بود و پیوند میان آسمان و زمین به شمار می‌آمد.
امروزه 24% از خشکی های زمین را کوه ها تشکیل داده اند و از هر ده انسان روی کره زمین یک نفر درون کوهستان زندگی می کند. همه رود های مهم جهان از کوه ها سرچشمه می گیرند و نیمی از آب شیرین دنیا از کوهستان حاصل می شود.
کوه های زمین طی چند میلیون سال پدیدار شدند و همگی آنها همواره بنا به دلایل مختلف در حال تغییر شکل هستند و چند میلیون سال بعد شکلی متفاوت با امروز خود خواهند داشت.
سه عامل عمده موجب پیدایش کوه ها می شود.
-
چین خوردگی که ناشی از حرکت لایه های زمین است
-
فرسایش که علت های بسیاری دارد و سبب پیدایش و فرم دهی به کوه ها می شود.
-
آتشفشان
برخي از كوه ها به علت بيرون ريختن مواد مذاب درون زمين (ماگما) ايجاد شده اند. اين مواد از طريق درزها و شكاف هايي كه در پوسته ي زمين وجود دارد، خود را به روی سطح می رسانند و پس از انباشته شدن بر روی هم یک کوه آتشفشانی را تشکیل می دهند. اکثر کوه های آتفشانی دارای دهانه آتفشانی در نقاط بالایی خود هستند.
از بین تمام کوه های ایران فقط 6 کوه از طریق آتشفشان و فوران مواد مذاب درون زمین ایجاد شده اند.در زیر شش کوه آتشفشانی ایران معرفی می شود.
کوه دماوند
تصویر کوه دماوند از ایستگاه فضایی بین المللی ، عکس از ناسا
کوه دماوند به ارتفاع 5610 متر کوهی در شمال ایران است که بلندترین کوه ایران و بلندترین قله آتشفشانی آسیا است. دماوند مرتفع ترین کوه آتشفشانی آسیا و دومین کوه مرتفع فلات ایران بعد از تیریچ میر است.
دماوند کوهی نسبتا جوان است که در دوران چهارم زمین شناسی شکل گرفت و کوه آتشفشانی خفته ای است که امکان فعال شدن آن وجود دارد. آخرین فعالیت آتشفشانی دماوند در 38500 سال پیش رخ داد. دهانه آتشفشانی به قطر 400 متر در بالای کوه دماوند وجود دارد که سطح آن همواره از یخ و برف پوشیده شده است.در نزدیکی های قله دماوند همواره گازهای گوگرد تز درون حفره هایی از زمین متصاعد می شوند.
کوه سبلان
دهانه قله سبلان و دریاچه تشکیل شده روی آن
کوه سبلان به ارتفاع 4811 متر سومین کوه بلند ایران و یکی از 6 کوه آتشفشانی ایران است. سبلان آتشفشانی خاموش است که در دهانه ی قله آن دریاچه ای زیبا وجود دارد که فقط در برخی روز های گرم سال یخ آن ذوب می شود.
کوه سهند
تصویره توده آتفشانی سهند و قله های اطراف از هواپیما
کوه سهند به ارتفاع 3707 متر آتشفشانی خاموش است که به زیبایی از جلگه آذربایجان قد برافراشته است. کوهستان سهند مخروطی بسیار پهن و گسترده دارد .
کوه تفتان
تصویر کوه تفتان از فضا ، عکس از ناسا
کوه تفتان به ارتفاع 3940 متر در سیستان و بلوچستان تنها کوه آتشفشانی فعال در ایران است. تفتان در زبان پارسی به معنای مکان گرما است. این آتشفشان فعال است و گازهای گوگرد همانند دماوند در دهانه آن منتشر می‌شوند.
کوه بزمان
تصویر کوه بزمان از فضا ، عکس از ناسا
کوه بزمان به ارتفاع 3497 متر یکی از کوه‌های آتشفشانی ایران است که در منطقه سیستان و بلوچستان در جنوب شرقی ایران واقع شده است. گرچه هیچ تاریخچه‌ای از فوران این آتشفشان در دست نیست، اما قلل این آتشفشان مملو از بخارات انواع دی اکسید هستند . این کوه در شمال چاله جازموریان کویر لوت را از جازموریان جدا می‌کند .امتداد کوه بزمان از سمت غرب به رشته کوه‌های بارز در استان کرمان متصل می‌گردد.
قلعه حسن علی
قلعه حسن علی ، بزرگترین دهانه آتشفشانی ایران
بر طبق تعاریف کوه به مکانی اتلاق می شود که از زمین های اطراف خود 600 متر و بیشتر ارتفاع داشته باشد و به کمتر از آن تپه گفته می شود. با اینکه قلعه حسن علی ارتفاع زیادی ندارد اما این کوه یا تپه بزرگترین دهانه آتشفشانی ایران را به خود اختصاص داده. در دهانه ی این کوه آتشفشانی دریاچه نمک زیبایی شکل گرفته است.
قلعه حسن در جنوب شرقی استان کرمان و شهرستان راین قرار دارد. با وجود اینکه آخرین زمان فوران این آتشفشان مشخص نیست اما احتمالاً زمان شکل گیری آندوره چهارم زمین شناسی می‌باشد.
بخشی از مطالب از صفحه زیر برداشت شده است:
https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_volcanoes_in_Iran#cite_ref-1
استفاده از مطلب فوق فقط با ذکر نام وبسایت “بام ایران ، ۵۶۱۰ متر” مجاز است
پنج آبشار مرتفع ایران
گردآوری: مسعود فرح بخش
سرزمین ایران به جهت جغرافیای خاص خود و احاطه شدن آن توسط رشته کوه های مختلف ، سرمنشا آبشار های کوچک و بزرگ زیادی است.
تا کنون برسی علمی دقیقی بر روی آبشارهای ایران انجام نگرفته است و حتی هنوز بر سر ارتفاع بسیاری از آبشارها اتفاق نظر وجود ندارد. تنها منبع موجود و قابل استناد برای آبشار های ایران کتاب “آبشار های ایران” نوشته مجید اسکندری از انتشارات ایرانشناسی است.
به طور کلی آبشار ها به لحاظ نوع ، سرعت ، حجم آب ، ارتفاع ، عرض و بسیاری از پارامترهای دیگر تقسیم بندی می شوند اما پارامتر ارتفاع آبشار مهم تر از سایر پارامتر ها می باشد ولی اندازه گیری ارتفاع دقیق اکثر آبشارهای ایران به جهت دور افتاده و صعب العبور بودن مسیرهای دسترسی به آنها کار بسیار دشواری می باشد و بایستی برای ارتفاع آنها از روش حدس و گمان و یا روش های تخمینی قدیمی استفاده کرد.
آبشارهای ایران به طور کلی در دو دسته دائمی و فصلی قرار می گیرند. بر اساس تحقیقات انجام شده تا تا سال 1390 تعداد آبشار دائمی ایران 392 و تعداد آبشار های فصلی ایران در حدود 300 آبشار است. آبشارهای دائمی ایران در تمام طول ساری جاری هستند اما حجم آب آنها با توجه به فصل و میزان بارش ها متغیر است.
با توجه به اینکه جنگل های غرب گیلان و همینطور مناطقی در سواد کوه و نقاط دورافتاده ای در زاگرس مستعد کشف آبشارهای مرتفع هستند و هر از چند گاهی آبشاری مرتفع در آن نقاط کشف می شود اما فعلا می توان بر روی 5 آبشار دائمی مرتفع ایران اتفاق نظر داشت.
البته ارتفاع این 5 آبشار به طور دقیق مشخص نیست و ارتفاع آنها به صورت تخمینی عنوان می شود
در ادامه پنج آبشار مرتفع دائمی در ایران معرفی می شود:
شماره یک
آبشار لاتون
آبشار لاتون ؛ یکی از پنج آبشار مرتفع ایران
آبشار لاتون در استان گیلان ، شهرستان آستارا ، بخش لوندویل و روستای کوته کومه قرار دارد.
از آبشار لاتون با 105 متر ارتفاع در بسیاری از منابع بعنوان مرتفع ترین آبشار ایران یاد شده است.
فاصله از روستای کوته کومه تا آبشار لاتون 6 کیلومتر است و با سه تا چهار ساعت کوهپیمایی می توان به پای آبشار رسید.
در تمام طول سال این آبشار جاریست گرچه حجم آب آن گاهی بسیار کم می شود.
شماره دو
آبشار سرنکوه
آبشار سرانکوه ؛ یکی از پنج آبشار مرتفع ایران
آبشار سرنکوه یا سرانکوه در استان کرمان و در شهرستان جیرفت قرار دارد. سرانکوه آبشاری بسیار بلند در رشته کوه جبال بارز است.
ارتفاع این آبشار حدود 100 متر تخمین زده می شود.
شماره سه
آبشار وروار
آبشار وروار ؛ یکی از پنج آبشار مرتفع ایران
آبشار وروار (vorvar) از آبشارهای استان کرمان است که در شهرستان جیرفت قرار دارد و یکی از سه آبشار بلند ایران است که در رشته کوه جبال بارز قرار دارد. ارتفاع این آبشار بالای صد متر است.از روستای رودفرق مبدا صعود تا آبشار چهار ساعت راهپیمایی است. این روستا در ۷۰ کیلومتری جنوب شرقی جیرفت قرار دارد.
رشته کوه جبال بارز با طول ۲۵۰ کیلومتر، طولانی ترین رشته کوه در جنوب شرقی ایران است.
شماره چهار
آبشار پیران
آبشار پیران ؛ یکی از پنج آبشار مرتفع ایران
آبشار پیران یا ریجاب در شهرستان سرپل ذهاب و استان کرمانشاه قرار دارد. منطقه پیران در 10 کیلومتری شمال شرقی شهرستان سرپل ذهاب قرار دارد و آبشار آن پس از باغات روستا و در دره‌ای عریض واقع است. بدلیل ارتفاع بلند و دیوار مانند صخره‌ها صعود از آبشار غیرممکن است.
آبشار پیران در مجموع از سه آبشار پلکانی تشکیل شده که روی هم ارتفاعی بالاتر از 150 متر دارند. اگر هر سه آبشار پلکانی را با هم در نظر بگیریم به احتما زیاد پیران مرتفع ترین آبشار ایران است اما ارتفاع آبشار اصلی یعنی پلکان دوم در حدود 100 متر است
شماره پنج
آبشار شوی
آبشار شوی ؛ یکی از پنج آبشار مرتفع ایران
آبشار شوی (shevi) یا تله زنگ در رشته کوه زاگرس و در منطقه سردشت در شهرستان دزفول واقع است.
این آبشار یکی از زیباترین آبشارهای ایران است که هر ساله تعداد بسیار زیادی مسافر ایرانی و خارجی جهت دیدن این آبشار به این نقطه سفر می کند.
آبشار شوی یکی از عریض ترین آبشار های ایران است. این آبشار به ارتفاع حدود 100 متر در حدود 40 متر عرض دارد
منبع:کتاب آبشارهای ایران ، نوشته مجید اسکندری ، انشارات ایرانشناسی
استفاده از مطلب فوق فقط با ذکر نام وبسایت “بام ایران ، ۵۶۱۰ متر” مجاز است
تاریخچه اولین صعودها به دماوند
عکس قله دماوند از ایستگاه فضایی بین المللی ، عکس از ناسا
نویسنده: مسعود فرح بخش
آیا تاریخچه صعود به دماوند را می دانید؟
دماوند بلندترین کوه ایران همواره در فصول مختلف مورد توجه کوهنوردان می باشد و هرسال صعود های بسیاری بر روی آن انجام می شود. اما تاریخچه صعود به دماوند مربوط به چه زمانیست و اولین ها بر روی دماوند چه کسانی بودند؟بسیاری از ما می دانیم اولین صعود بر روی اورست توسط چه کسی انجام شد ، اما آیا می دانیم اولین صعود بر روی دماوند چه زمانی و توسط چه کسی انجام شد؟
یکی از قدیمی ترین تلاش های مستند بر روی دماوند به “ابودلف(Abu Dolaf)” جغرافی دان عرب مربوط می شود که در سال 341 هجری قمری (بیش از هزار سال پیش) بخشی از دماوند را صعود کرد. ابودلف با اینکه به قله نرسید اما طبق گفته های وی چشمه ای بزرگی یافته که در اطراف آن گوگردهای سنگ شده موجود بود.
ناصر خسرو در سفرنامه خود درباره دماوند اینطور نوشته است: گویند بر سر دماوند چاهی است که نوشادر و کبریت (گوگرد) از آن گیرند. صاحب آثار “البلاد و اخبار العباد ” با نقل قولی دست دوم می‌گوید که عدّه‌ای از اهالی آن نواحی می‌گفته‌اند که در طی پنج روز و پنج شب به قلهٔ دماوند رسیده‌اند و قلهٔ آن را مسطح با مساحت صد جریب یافته‌اند گرچه از دور به مخروط می‌ماند.
تمامی این نوشته ها نشان دهنده این موضوع است که ظاهرا اولین صعود های دماوند مربوط به بیش از هزار سال قبل می باشند.
اما در حدود سال های 1793 تا 1798 اولین تلاش های اروپائیان بر روی دماوند انجام شد. “الیوی” یک استاد علوم طبیعی و اهل فرانسه بود که از سوی دولت فرانسه برای انجام ماموریت عازم ایران شد. او در سال 1798 اقدام به صعود دماوند کرد اما او هم موفق نشد خود را به قله برساند. او پس از بالا رفتن از حدود یک سوم کوه به تکه های سنگ های گوگردی برخورد کرده و اینطور نوشته: صخره های وحشتناک بزرگ سیاه آتشفشان به شکل ستون های منظم پنج ضلعی
اما اولین صعود مستند و موفق به کوه دماوند به سال 1837 مربوط می شود.تیلور تامسون اولین شخصی بود که به دماوند صعود کرد و اولین شب مانی بر روی قله را انجام داد.تامپسون از روی قله اقدام به جمع آوری گوگرد کرد ، البته صعود تامپسون با کمک ایرانیان انجام شد.
نخستين صعود مستند ايرانیان به قلۀ دماوند، درسال 1857 ميلادی انجام شد كه تيم سرهنگ محمد صادق‌خان قاجار، ارتفاع قله را 6613 ذرع تعيين كرد.
اولین شب مانی ایرانیان بر روی قله مربوط به گروه گروه ايرانی كربلايی اسدالله در بیش از 130 سال پیش می باشد.
اولین تلاش زمستانی بر روی قله مربوط به “ژاک دمورگان” بود ، دمورگان نیز فرانسوی بود و برای انجام امور باستان شناسی از سوی دولت فرانسه عازم ایران شده بود. وی در زمستان سال 1889 توانست تا ارتفاع 5300 متری صعود کنید. تلاش دمورگان و ارتفاع صعود وی با توجه به تاریخ آن دارای اهمیت بسیار در تاریخ کوهنوردی می باشد.
با توجه به اینکه ظاهرا صعودهای موفق و غیر مستندی در بیش از هزار سال قبل به قله دماوند صورت گرفته این صعود ها از نظر تاریخچه کوهنوردی بسیار حائز اهمیت می باشند و همینطور صعودهایی که بین سال های 1837 تا پایان 1900 بر روی دماوند انجام شده هر یک دارای اهمیت بسیار زیاد می باشند.
منابع: ویکیپدیا ، سایت دماوندکوه ، سایت summitpost
استفاده از مطلب فوق فقط با ذکر نام وبسایت “بام ایران ، ۵۶۱۰ متر” مجاز است
کمپانی میلت
نویسنده: مسعود فرح بخش
تولیدی کوچک در یکی از شهرهای کوچک فرانسه که دردهه 1920 به تولید کیسه های خرید روزانه برای مردم شهر مشغول بود بعدها به یکی از مشهورترین و بزرگترین کمپانی های تولید لوازم کوهنوردی بدل شد
آشنایی با کمپانی معروف MILLET
در سال های 1920 آقا و خانم میلت بهمراه فرزندان خود رنه و ریموند تولیدی کوچکی داشتند که در آن کیسه های معمولی برای خرید روزانه تولید می کردند. بعد ها و در سال 1930 آنها به مکانی در نزدیکی های کوه آلپ نقل مکان کردند و اینجا بود که به تدریج نام میلت بر سر زبان ها افتاد.
آنها بعد از تولید کیسه ها اقدام به تهیه کوله پشتی کردند و نمونه تولیدی خود را ارتقا دادند.رنه میلت بعدها در باشگاه کوهنوردی آلپ فرانسه عضو شد و بعد از مشورت با بسیاری از کوهنوردان اقدام به تولید کوله پشتی برای کوهنوردی در ارتفاعات آلپ کرد. تولیدی میلت کم کم در حال مشهور شدن بود تا اینکه در دهه 1950 کوهنوردان فرانسوی در اکسپدیشن های خود در هیمالیا از کوله های میلت استفاده کردند. نقطه عطف کمپانی میلت زمانی بود که تیم فرانسوی در اولین اکسپدیشن موفق خود بر روی قله ی سرسخت آناپورنا از کوله پشتی میلت استفاده کرد و شهرت میلت جهانی شد.
سرانجام در سال 1975 میلت تصمیم به تولید پوشاک کوهنوردی در کنار تولید کوله پشتی گرفت.میلت دیگر به یک کمپانی بزرگ تبدیل شده بود و در این بین حامی مالی بسیاری از کوهنوردان مشهور می شد. از جمله ی این کوهنوردها رینهولد مسنر بود که در صعود بدون اکسیژن خود به اورست و چند سال بعد در صعود معروف خود به صورت سولو و انفرادی به اورست از محصولات میلت استفاده کرد.
میلت هم اکنون با کیفیت ترین پوشاک ها و کفش های کوهنوردی را تولید می کند. محصولات تولیدی میلت طیف وسیعی از نیاز کوهنوردان را در بر می گیرد ؛ از دامنه های کم ارتفاع تا ارتفاعات سر به فلک کشیده هیمالیا
استفاده از مطلب فوق فقط با ذکر نام وبسایت “بام ایران ، ۵۶۱۰ متر” مجاز است
کمپانی لسپورتیوا
نویسنده: مسعود فرح بخش
برترین کفش های کوهنوردی دنیا کجا تولید می شود؟
آشنایی با کمپانی لسپورتیوا Lasportiva
در سال 1928 “نارسیسیو دلادیو” تولیدی کوچکی در ایتالیا بنیان نهاد که بعد ها به بزرگ ترین و معروف ترین و به گفته بسیاری از کوهنوردان محبوب ترین کمپانی تولید کفش کوه بدل شد. در ابتدا این تولیدی کوچک اقدام به تولید کفش و چکمه مخصوص برای کشاورزان می کرد. با آغاز جنگ جهانی دوم این تولیدی اقدام به تهیه کفش های مخصوص کوهستان برای سربازهای ایتالیایی کرد.
بعد از اتمام جنگ سفارش های شرکت بیش از گذشته و تولیدی بزرگتر شد. کفش های تولیدی دلادیو در آن زمان با نام “Calzoleria Sportiva” وارد بازار می شد.
اما در دهه 50 و زمانی که فرانچسکو پسر نارسیسیو سکان هدایت تولیدی را به دست گرفت، به طور خاص و گسترده این تولیدی اقدام به تولید کفش کوهنوردی و اسکی کرد. با به دست گرفتن بخش عمده ای از بازار و بزرگ شدن تولیدی، فرانچسکو اقدام به تغییر نام کمپانی کرد و اینجا بود که کمپانی “Lasportiva” به شکل امروزی متولد شد. هم اینک کمپانی لسپورتیوا در شهر “زیانو” در شمال شرق ایتالیا قرار دارد.
کمپانی لسپورتیوا اقدام به تولید کفش کوهنوردی برای استفاده های مختلف از کوهپیایه های کم ارتفاع تا قلل مرتفع هیمالیا و همینطور کفش سنگ نوردی می کند. لسپورتیوا امروزه در بین کوهنوردان از مقبولیت و محبوبیت بالایی برخوردار می باشد.
امروزه کفش های تولیدی لسپورتیوا گران ترین و به گفته بسیاری از کوهنوردان با کیفیت ترین کفش های موجود در بازار می باشند.
استفاده از مطلب فوق فقط با ذکر نام وبسایت “بام ایران ، ۵۶۱۰ متر” مجاز است
دمای سرمایش باد
نویسنده: مسعود فرح بخش
دمای استاندارد” ، “دمای واقعی” و “دمای سرمایش باد” چیست؟
همه ما قبل از اجرای برنامه کوهنوردی آب و هوای منطقه را از طریق سایت های معتبر چک می کنیم. در بررسی آب و هوای منطقه یکی از نکاتی که اهمیت بالایی دارد دمای محیط است.
همه ما بارها در فصل تابستان تصور کردیم دمایی که احساس می کنیم بسیار گرم تر از دمایی است که هواشناسی اعلام کرده و همینطور در فصل زمستان بارها پیش آمده دمایی که احساس می کنیم خیلی سرد تر از دمای اعلام شده است. این نکته باعث می شود خیلی ها حتی سازمان هواشناسی را به دروغگویی متهم کنند اما به راستی این اعداد و ارقام چگونه محاسبه می شوند؟
دمای هوایی که هواشناسی(در همه کشور ها) اعلام می کند در شرایطی خاص محاسبه می شود. این دما توسط یک دماسنج که همواره در داخل سایه قرار دارد و توسط یک شاخص باید یک متر از زمین فاصله داشته باشد محاسبه می شود.به دمایی که از این طریق اندازه گیری می شود “دمای استاندارد” گفته می شود.
دمایی که بدن انسان چه در فصل گرم و چه در فصل سرد احساس می کند همواره متفاوت از دمای استاندارد می باشد که به فاکتورهای دیگری مرتبط است.
دو نوع دمای دیگر نیز وجود دارد که بر مبنای دمای استاندارد محاسبه می شوند و توجه به آنها در برنامه های کوهنوردی بخصوص برنامه های زمستانی از اهمیت بالایی برخوردار است.
دمایی که همواره باید در برنامه های کوهنوردی چک کنیم، دمای استاندارد که به صورت کمینه و بیشینه(low and high temperature) بیان می شود نیست بلکه دمای “سرمایش باد” یا wind chill می باشد. این دما تابعی از دمای استاندارد و سرعت باد می باشد که همواره سرد تر از دمای استاندارد می باشد.در واقع این همان دمایی است که در محیط کوهستان بدنمان حس می کند.
در سایت های هواشناسی کوهستان این دما همواره محاسبه می شود.دمایی که باید توجه کنیم همین دمای سرمایش باد یا wchill یا chill است.
اما دمای دیگری نیز وجود دارد که از دمای سرمایش باد دقیق تر می باشد اما محاسبه آن همواره سخت تر می باشد و معمولا در سایت های هواشناسی کوهستان بیان نمی شود.”دمای واقعی” یا real feel همان دمایی است که بدن آنرا احساس می کند که از دو دمای قبلی هم دقیق تر است. به جز دمای استاندارد و سرعت باد فاکتورهای دیگری مانند پوشش ابر ، شدت و زاویه تابش خورشید و رطوبت در آن دخیل هستند.
در واقع دمای سرمایش فقط بر مبنای دمای استاندارد و سرعت باد است که در فصول سرد و دما های زیر صفر کاربرد دارد اما دمای واقعی برای فصل گرما هم می باشد
جدول دمای سرمایش باد
دو سایت معروف هواشناسی کوهستان:
http://www.mountain-forecast.com/
دو سایت معروف هواشناسی شهرها:
استفاده از مطلب فوق فقط با ذکر نام وبسایت “بام ایران ، ۵۶۱۰ متر” مجاز است
راهنمای صعود به علم کوه از مسیر جنوبی حصارچال
نویسنده: مسعود فرح بخش
راهنمای نوشتاری صعود به علم کوه از مسیر حصارچال
قله علم کوه دومین قله مرتفع ایران در استان مازندران قرار دارد. این کوه از مسیرهای مختلفی صعود می شود . مسیرهای شمالی از سمت یخچال علم چال که دیواره علم کوه در آن قرار دارد از مسیرهای دست به سنگ ، دیواره ای کاملا فنی هستند.
مسیر جنوبی از دشت حصار چال نسبت به مسیرهای دیگر علم کوه ساده تر بوده و به جهت زیبایی مسیر صعود طرفدار های زیادی دارد.
برای صعود به علم کوه از مسیرهای نرمال از هرکجای ایران باید وارد مازندارن و شهر کلاردشت شوید و از آنجا وارد رودبارک شوید.
در انتهای بخش رودبارک قرارگاه فدراسیون کوهنوردی رودبارک با تمامی امکانات رفاهی قرار دارد. بسیاری از کوهنوردان وارد قرارگاه فدراسیون رودبارک می شوند. در اینجا پارکینگ ماشین ، سرویس بهداشتی ، بوفه ، فروشگاهی کوچکی برای تهیه لوازم کوهنوردی و اتاق برای خواب و استراحت وجود دارد. البته با توجه به فصل صعود قرار گاه رودبارک ممکن است شلوغ باشد و یا ظرفیت پارکینگ و اتاق هایش تکمیل باشد که بایستی از قبل از طریق تماس هماهنگی های لازم را انجام داد.
برخی کوهنوردان برای اقامت قرارگاه ونداربن را انتخاب می کنند. قرار گاه ونداربن در ادامه جاده خاکی قرارگاه کوهنوردی رودبارک به سمت تنگ گلو و در کنار آبادی ونداربن قرار دارد. بسیاری از کوهنوردان که قصد صعود از مسیرهای دیواره و گرده آلمان ها را دارند از ونداربن برای اقامت استفاده می کنند، زیرا مسیر صعود به علم کوه از این نقطه جدا می شود.
تمامی امکانات رفاهی در ونداربن فراهم است و برای رسیدن به آن از قرارگاه کوهنوردی رودبارک می بایست حدود 10 کیلومتر جاده خاکی نسبتا همواری را با ماشین شخصی پیمود. در مسیر چند دو راهی وجود دارد که می بایست به آنها دقت کرد.
برای صعود به حصارچال چه وارد قرارگاه رودبارک و چه وارد قرارگاه ونداربن شوید ، می بایست از این نقاط با هماهنگی های لازم یک نیسان(ظرفیت تا 12 نفر) و یا یک لندرور(ظرفیت تا 6 نفر) را هماهنگ کنید تا گروهتان را به ابتدای تنگ گلو برساند. ماشین را در ونداربن یا رودبارک می توان به راحتی هماهنگ کرد.
از قرارگاه کوهنوردی رودبارک حدود یک ساعت و نیم راه خاکی و ناهموار تا ابتدای تنگ گلو وجود دارد. پیمودن این مسیر با ماشین های معمولی به هیچ وجه توصیه نمی شود.
این جاده از اواسط پاییز تا اواخر بهار به دلیل بارش برف و باران و سیلاب های منطقه و بهمن مسدود است و می بایست از مسیرهای دیگر برای صعود به علم کوه اقدام کرد.
بعد از پیمودن مسیر خاکی با ماشین هایی که هماهنگ شدند به ابتدای تنگ گلو یعنی ابتدای مسیر کوهنوردی علم کوه می رسیم.
از اینجا تا دشت حصارچال از مسیر تنگ گلو عبور می کنیم. پاکوب در مسیر تنگ گلو کاملا مشخص است. یک بار باید از روی عرض رودخانه عبور کرد که پلی چوبی در این محل نصب شده که برای عبور از آن بایستی دقت کرد.
در تنگ گلو معمولا مه وجود دارد لذا بایستی در هنگام کوهپیمایی و برای گام برداشتن در مسیر پاکوب دقت کرد. قسمت عمده تنگ گلو رودخانه در سمت چپ شما قرار دارد. در ابتدای مسیر تنگ گلو رودخانه در سمت راست شما قرار دارد و بعد از عبور از پل چوبی در ادامه مسیر رودخانه در سمت چپ قرار می گیرد.
بعد از حدود دو ساعت کوهنوردی وارد دشت زیبای حصارچال می شویم. این دشت به راستی یکی از زیبا ترین دشت های ایران در ارتفاع 3400 متری است. در سرتاسر دشت آب وجود دارد.
دشت حصار چال دور تا دورش بوسیله کوه های 4000 متری احاطه شده از این رو آب و هوایی سرد دارد.
از دشت قله علم کوه مشخص نیست . یکی از نماد های دشت حصار چال قله مناره است که به جهت شکل خاصش جلوه ی زیبایی به دشت داده و به راحتی قابل تشخیص است. اگر رو به قله مناره بایستید ، مسیر پاکوب قله تقریبا در سمت راست شما می شود و قله بین مناره و سمت راست شماست.
اکثر گروه های کوهنوردی طوری زمان بندی می کنند که شب را در دشت بمانند. جا برای چادر زدن بسیار است و آب هم به وفور یافت می شود.
معمولا اگر ساعت 8 صبح از قرارگاه رودبارک حرکت کنید تا قبل از 3 بعد از ظهر در حصار چال هستید و می توانید به گشت و گذار در دشت ، استراحت و عکاسی بپردازید.
صبح روز بعد اگر گروهی هستید که با سرعتی معمولی کوهپیمایی می کنید ساعت 7 صبح زمان مناسبی برای شروع کوهپیمایی به سمت قله است. هم استراحت کافی کرده اید و هم در سرمای زیاد صبح کوهنوردی نمی کنید. از اینجا با یک کوله سبک ، مقداری غذای مقوی و حدود دو تا سه لیتر آب به سمت قله حرکت می کنید. مسیرپاکوب مشخص است اما به جهت اینکه اغلب اوقات در منطقه مه وجود دارد بایستی نهایت دقت را کرد. بهتر است برای بار اول با یک شخص آشنا به مسیر همراه شوید.
با سرعت معمولی بین 4 تا 6 ساعت زمان برای رسیدن به قله وقت نیاز است. قله به شرط اینکه مه نباشد و هوا مساعد باشد در یک تا دو ساعت آخر مسیر مشخص است .
زمانیکه به قله می رسید می توانید از مسیر شن اسکی فرود بیاید اما در صورت شلوغی مسیر در تابستان به دلیل ریزش سنگ از بالا دست و مسیر صعود این مسیر شن اسکی نا ایمن است. همچنین در مسیر شن اسکی بایسیتی به یخچال های اطراف دقت کرد تا در صورت کافی نبودن دید به طرف آنها منحرف نشد.
از روی قله یخچال علم چال در روبرو و قله های سیاه کمان و چالون کاملا مشخص است. همینطور شاخک های علم کوه شکوه بسیار زیبایی دارند. در صورت مساعد بودن هوا آزاد کوه و دماوند نیز به خوبی نمایان هستند.
نمای روی قله به قدری زیباست که دوست دارید ساعت های روی قله بمانید اما قله علم کوه به جهت شکل خاص خود چندان جای نشستن و ایستادن ندارد. روی قله این نکته را فراموش نکنید که زیر پایتان دومین دیواره مرتفع ایران قرار دارد پس سعی کنید زیاد به پرتگاه نزدیک نشوید و کاملا دقت کنید که سنگی از زیر پای شما به سمت دیواره سرازیر نشود.
حال باید به حصار چال بازگردید. برخی کوهنوردان یک شب دیگر در اینجا استراحت می کنند و برخی بلافاصله با جمع آوری وسایل به سمت تنگ گلو سرازیر می شوند. در هر دو صورت باید با راننده ای که شما را به ابتدای تنگ گلو آورد هماهنگ کنید تا برای بازگرداندن شما به رودبارک یا ونداربن آماده باشد. اگر همان روز صعود قصد بازگشت دارید معمولا بین ساعت 5 عصر تا 7 عصر با راننده برای بازگشت هماهنگ کنید.
بعد از ورود به رودبارک یا ونداربن برنامه کوهنوردی شما در دومین قله مرتفع و یکی از زیباترین قله های ایران به پایان می رسد اما خاطره ی آن برای همیشه در ذهنتان باقی می ماند.
عکس از مسعود فرح بخش
قرارگاه کوهنوردی رودبارک
آبادی ونداربن در مسیر
پل چوبی در تنگ گلو کگه باید از روی آن عبور کرد
دشت حصار چال ، و قله مناره در روبرو
نمای روی قله علم کوه ، در روبروه یخچال علم چال در پایین ، شانه کوه در سمت چپ و قله سیاه کمان و چالون با خط الراس بینشان کاملا مشخص است. در سمپ چپ تصویر هم قله تخت سلیمان است که در عکس مشخص نیست
استفاده از مطلب فوق فقط با ذکر نام وبسایت “بام ایران ، ۵۶۱۰ متر” مجاز است
اولین صعودهای دماوند
نویسنده: مسعود فرح بخش
قله دماوند از دشت آزو ، عکس از مسعود فرح بخش
آیا تاریخچه صعود به دماوند را می دانید؟
دماوند بلندترین کوه ایران همواره در فصول مختلف مورد توجه کوهنوردان می باشد و هرسال صعود های بسیاری بر روی آن انجام می شود. اما تاریخچه صعود به دماوند مربوط به چه زمانیست و اولین ها بر روی دماوند چه کسانی بودند؟بسیاری از ما می دانیم اولین صعود بر روی اورست توسط چه کسی انجام شد ، اما آیا می دانیم اولین صعود بر روی دماوند چه زمانی و توسط چه کسی انجام شد؟
یکی از قدیمی ترین تلاش های مستند بر روی دماوند به “ابودلف(Abu Dolaf)” جغرافی دان عرب مربوط می شود که در سال 341 هجری قمری (بیش از هزار سال پیش) بخشی از دماوند را صعود کرد. ابودلف با اینکه به قله نرسید اما طبق گفته های وی چشمه ای بزرگی یافته که در اطراف آن گوگردهای سنگ شده موجود بود.
ناصر خسرو در سفرنامه خود درباره دماوند اینطور نوشته است: گویند بر سر دماوند چاهی است که نوشادر و کبریت (گوگرد) از آن گیرند. صاحب آثار “البلاد و اخبار العباد ” با نقل قولی دست دوم می‌گوید که عدّه‌ای از اهالی آن نواحی می‌گفته‌اند که در طی پنج روز و پنج شب به قلهٔ دماوند رسیده‌اند و قلهٔ آن را مسطح با مساحت صد جریب یافته‌اند گرچه از دور به مخروط می‌ماند.
تمامی این نوشته ها نشان دهنده این موضوع است که ظاهرا اولین صعود های دماوند مربوط به بیش از هزار سال قبل می باشند.
اما در حدود سال های 1793 تا 1798 اولین تلاش های اروپائیان بر روی دماوند انجام شد. “الیوی” یک استاد علوم طبیعی و اهل فرانسه بود که از سوی دولت فرانسه برای انجام ماموریت عازم ایران شد. او در سال 1798 اقدام به صعود دماوند کرد اما او هم موفق نشد خود را به قله برساند. او پس از بالا رفتن از حدود یک سوم کوه به تکه های سنگ های گوگردی برخورد کرده و اینطور نوشته: صخره های وحشتناک بزرگ سیاه آتشفشان به شکل ستون های منظم پنج ضلعی
اما اولین صعود مستند و موفق به کوه دماوند به سال 1837 مربوط می شود.تیلور تامسون اولین شخصی بود که به دماوند صعود کرد و اولین شب مانی بر روی قله را انجام داد.تامپسون از روی قله اقدام به جمع آوری گوگرد کرد ، البته صعود تامپسون با کمک ایرانیان انجام شد.
نخستين صعود مستند ايرانیان به قلۀ دماوند، درسال 1857 ميلادی انجام شد كه تيم سرهنگ محمد صادق‌خان قاجار، ارتفاع قله را 6613 ذرع تعيين كرد.
اولین شب مانی ایرانیان بر روی قله مربوط به گروه گروه ايرانی كربلايی اسدالله در بیش از 130 سال پیش می باشد.
اولین تلاش زمستانی بر روی قله مربوط به “ژاک دمورگان” بود ، دمورگان نیز فرانسوی بود و برای انجام امور باستان شناسی از سوی دولت فرانسه عازم ایران شده بود. وی در زمستان سال 1889 توانست تا ارتفاع 5300 متری صعود کنید. تلاش دمورگان و ارتفاع صعود وی با توجه به تاریخ آن دارای اهمیت بسیار در تاریخ کوهنوردی می باشد.
با توجه به اینکه ظاهرا صعودهای موفق و غیر مستندی در بیش از هزار سال قبل به قله دماوند صورت گرفته این صعود ها از نظر تاریخچه کوهنوردی بسیار حائز اهمیت می باشند و همینطور صعودهایی که بین سال های 1837 تا پایان 1900 بر روی دماوند انجام شده هر یک دارای اهمیت بسیار زیاد می باشند.
عکس قله دماوند از ایستگاه فضایی بین المللی ، عکس از ناسا
منابع:
ویکیپدیا ، سایت دماوندکوه ، سایت summitpost