نوشته‌ها
خواب راحت ادموند هیلاری
نویسنده: مسعود فرح بخش
سر ادموند هیلاری در تاریخ 29 می 1953 در قالب تیم اکسپدیشن از برترین مردان کوهنورد بریتانیا توانست به همراه تنزینگ نورگای شرپا از نپال به قله اورست، بام دنیا صعود کند. انجام این صعود افتخاری بزرگ برای هیلاری و مردان کوهنورد این اکسپدیشن و تمام مردم بریتانیا بود. ماموریت غیر ممکنی که از سال 1921 توسط جورج مالوری کلید خورد، سرانجام در سال 1953 به موفقیت ختم شد. صعود به قله اورست به عنوان سومین قطب زمین افتخاری بزرگ برای هر انسانی است و سر ادموند هیلاری به خوبی این را می دانست که با این صعود نامش برای همیشه در تاریخ جهان حک شده است. گواه این موضوع خواب راحت ادموند هیلاری در این تصویر در کمپ اصلی و چند روز بعد از صعود است. خوابی که احتمالا بعد از انجام این ماموریت غیر ممکن، شیرین ترین خواب هیلاری بوده است.
در این تصویر که فقط 3 روز بعد رسیدن هیلاری به قله اورست در کمپ اصلی ثبت شده است، ادموند هیلاری(نفر بالا سمت چپ) به همراه چارلز ایوانز(بالا در حال پیپ کشیدن)، جورج باند(نفر عینکی پایین) و مایکل وارد(پایین سمت راست) در تاریخ 2 ژوئن 1953 درون چادر کمپ اصلی در حال گوش دادن به سخنرانی ملکه الیزابت دوم در مراسم تاج گذاری وی هستند.
استفاده از مطلب فوق فقط با ذکر نام وبسایت “بام ایران ، 5610متر” مجاز است
اولین تلاش بر روی کوهستان وحشی
نویسنده: مسعود فرح بخش
کوه سرسخت و مرتفع k2 دومین قله و به تعبیری مشکل ترین کوه جهان برای کوهنوردان، ملقب به “کوهستان وحشی” در سال 1856 توسط توماس مونت گومری نقشه بردار بریتانیایی نام گذاری شد. وی از فاصله دور با نقشه برداری و کشیدن طرح کوه های منطقه قراقروم، مرتفع ترین قللی را که دید به ترتیب با حرف k که از اول حرف قراقروم اقتباس کرد و با شماره ای آنها را از هم تفکیک کرد.
بدین ترتیب مونت گومری پنج کوه k1 تا k5 را ترسیم کرد. بعدها k1 به ماشربروم، k3 به گاشربروم 4، k4 به گاشربروم 2 و k5 به گاشربروم 1 تغییر نام دادند اما نام k2 هرگز تغییر نکرد البته مردم محلی این غول عظیم را “چگوری” خطاب می کنند.
در سال 1892هیات اعزامی بریتانیا به سرپرستی سر مارتین کانوی موفق شدند اولین بار به پای کوه k2 در منطقه کنکوردیا در محل تلاقی دو یخچال بزرگ بالترو و گادوین آستین برسند.
اما اولین تلاش جدی برای رسیدن به قله در سال 1902 در این غول سنگ و یخی انجام شد.
در این سال عده ای از زبده ترین کوهنوردان بریتانیایی شامل اسکار اکینستن مخترع و خالق کرامپون نوین و تبر یخ، سر آلیستر کراولی، دکتر یاکوت گیلارمود سوئیسی در تلاشی ستودنی طی 68 روز که فقط 8 روز آن کاملا صاف آفتابی بود تا ارتفاع 6525متری کوه از جبهه شمال شرقی بالا رفتند.تلاش آنها با توجه به امکانات ابتدایی آن زمان که حتی از لباس ضد آب برخوردار نبودند بسیار قابل توجه است. آنها بعد از این اکسپدیشن صعود به k2 را چالشی بزرگ نامیدند. از دستاوردهای دیگر این صعود اولین عکس ثبت شده از این هرم یخی توسط دکتر یاکوت گیلارمود است.
عکس: اولین تصویر ثبت شده از کوه k2 در جریان اکسپدیشن 1902
منبع: ویکیپدیا
استفاده از مطلب فوق فقط با ذکر نام وبسایت “بام ایران ، ۵۶۱۰ متر” مجاز است
لوسی واکر؛ کوهنوردی که در راه آزادی گام برداشت
نویسنده و مترجم: مسعود فرح بخش
لوسی واکر از پیشگامان کوهنوردی زنان و اولین کوهنوردی حرفه ای خانم در کوه های آلپ بود که سال ها به طور مستمر در منظقه آلپ کوهنوردی کرد. او در خط مقدم کوهنوردی زنان بود و در زمانی که حتی مردان باور به صعود های او نداشتند، او با بالا رفتن از قلل سرسخت آلپ در راه آزادی اجتماعی زنان گام برداشت.
لوسی واکر در سال 1836 در کانادا متولد و در زادگاه اصلی اش لیورپول بزرگ شد. لوسی در کودکی به همراه والدینش به کوهپایه های آلپ می رفت و در حالیکه برادر و پدرش به صعود کوه ها می پرداختند، او از تماشای مناظر اطراف لذت می برد. برادر و پدر لوسی از کوهنوردان حرفه ای آن زمان بودند و مشوق اصلی او برای رسیدن به رویایش. لوسی واکر در سال 1858 از دو گذرگاه کوهستان آلپ Theodal و Monte moro عبور کرد و با استفاده از تجربیات این سفر در سال بعد شروع به اولین صعود حرفه ای دوران کوهنوردی اش کرد.
لوسی واکر در سال 1859 با صعود به کوه 3629متری Altes در سوئیس متوجه شد که از این پس بالا رفتن از کوه ها تنها کاریست که می تواند به او آرامش دهد. پدر لوسی به او پیشنهاد که در جریان این صعود از راهنمای کوهستان و دوست دیرینه اش Melchior Anderegg استفاده کند. کوهنوردی لوسی با سرپرستی آندرگ شروع صعودهای جدی تر او بود. بسیاری از صعودهای لوسی واکر در آن زمان از سوی جامعه کوهنوردی مورد قبول واقع نمی شد. مردان کوهنورد بریتانیایی نمی توانستند باور کنند که یک زن چنین با قدرت می تواند به قلل سرسخت آلپ صعود کند. در آن زمان کوهنوردی یک زن و انجام دادن کاری به جز امورات اولیه خانه، امری نبود که برای مردان انگلیسی چندان خوشایند باشد از همین روی اغلب صعودهای لوسی واکر همراه پدر و برادرش و همینطور راهنمای همیشگی کوهستان خانواده واکر، آقای آندرگ انجام شد.
خانم لوسی واکر و به همره پدرش فرانک واکر(نشسته چپ) و سرپرست گروه ملکیور آندرگ(ایستاده وسط)
در سال 1871 لوسی واکر متوجه شد که خانم Meta Brevoort کوهنورد زن امریکایی در حال تدارک برای صعود به قله ماترهورن است. خانم برووت در سال 1869 بر روی ماترهورن تلاش کرد و به دلیل شرایط بد هوا مجبور به بازگشت از ارتفاع 4000 متری شد. بنابراین لوسی واکر تصمیم گرفت که هرچه سریع تر به این رویای دیرینه اش پایان دهد. او به همراه پدر و برادرش در قالب گروهی به سرپرستی آندرگ به عنوان اولین زن و فقط 7 سال بعد از اولین صعود موفق ماترهورن توسط ادوارد ویمپر، موفق به صعود این کوه سرسخت شد. صعود ماترهورن توسط لوسی واکر مانند یک بمب در باشگاه کوهنوردی بریتانیا سر و صدا کرد و سرانجام بعد از این صعود بود که کوهنوردان مرد او را جدی گرفتند! خانم لوسی واکر سرانجام ثابت کرد که یک کوهنورد زن نیز می تواند به کوه های آلپ صعود کند.
خانم لوسی واکر در حین کوهنوردی
از دیگر صعود های خانم واکر اولین صعود موفق کوه بالمهورن و اولین زن صعود کننده به کوه های ایگر و واترهورن است.
لوسی واکر 21 سال به طور حرفه ای در آلپ کوهنوردی کرد و به بیش از 90 قله منطقه صعود کرد. او اولین زنی بود که به بسیاری از این قلل صعود کرد. لوسی واکر بعد از پایان دوران کوهنوردی اش همچنان به کوهپایه های آلپ می رفت و حین قدم زدن و دیدن مناظر کوه هایی که زمانی همه آنها را درنوردیده بود، با دوستان قدیمی اش نیز دیدار می کرد.
با تمام شایستگی و قدرتی که لوسی واکر داشت، هرگز اجازه پیدا نکرد به عضویت باشگاه کوهنوردی بریتانیا درآید و فقط با تاسیس بخش بانوان این باشگاه در مدت کوتاهی به عنوان مدیر باشگاه مشغول به کار شد.
لوسی واکر در سال 1916 و در سن 80 سالگی در منزلش در لیورپول از دنیا رفت.
منابع:
استفاده از مطلب فوق فقط با ذکر نام وبسایت “بام ایران ، ۵۶۱۰ متر” مجاز است
صعود زمستانی به k2 ؛ شاید وقتی دیگر
نویسنده: مسعود فرح بخش
در 2 فوریه 2011 کوه گاشربروم 2 برای اولین بار توسط سیمون مورو، دنیس اروبکو و کوری ریچاردز در زمستان صعود شد.
گاشربروم 2 اولین کوه هشت هزاری پاکستان بود که بعد از تلاش های زیاد سرانجام در سال 2011 صعود شد.
اولین تلاش زمستانی موفق بر روی 14 کوه هشت هزاری در سال 1980 و بر روی اورست توسط اکسپدیشن لهستانی ها انجام شد و تا سال 2005 و صعود زمستانی کوه شیشاپانگما تمامی کوه های هشت هزاری که در جایی غیر از پاکستان (چین، تبت و نپال) بودند صعود شدند.
صعود زمستانی گاشربروم 2 در واقع هموارکننده ی راه صعود به سایر هشت هزاری های پاکستان بود چراکه سال بعد و در زمستان 2012 کوه گاشربروم1 و در 2013 کوه برودپیک و در 2016 کوه نانگاپاربات که همگی در پاکستان هستند، در زمستان صعود شدند.
اما سرنوشت برای یکی از کوه های هشت هزاری پاکستان متفاوت تر از بقیه است. کوه k2 آن قدر با ابهت و ترسناک است که فکر صعود زمستانی آن حتی به سر کسی نزند. تا کنون 3 تلاش زمستانی بر روی این کوه باشکوه انجام شده است که هر سه ناموفق بودند.
اولین زمزمه صعود زمستانی به k2 در سال 1983 توسط آندری زاوادا به وجود آمد. اما زاوادا موفق نشد بودجه لازم برای تلاش لهستانی ها را کسب کند و این اکسپدیشن به چند سال بعد موکول شد. اولین تلاش برای صعود زمستانی k2 در سال 1987-88 توسط یک گروه بزرگ بین المللی به سرپرستی آندری زاوادا انجام شد و نتیجه آن صعود تا ارتفاع 7300 متری بود. 13 مرد لهستانی به همراه 7 کانادایی و 4 بریتانیایی از اعضای این اکسپدیشن بودند که در طی 3 ماه تلاش فقط ده روز هوای خوب را تجربه کردند.
تلاش دوم بین المللی بر روی k2 در زمستان 2003-4 بود که این تلاش به صعود تا ارتفاع 7650متری توسط کوهنورد قزاق دنیس اوروبکو انجامید. این تلاش از رخ شمالی کوه در چین انجام شد و کریستف ویلیچکی سرپرست تیمی بود گه مردانی از لهستان، قزاقستان و اوکراین او را همراهی می کردند.
تلاش سوم توسط اکسپدیشن تیم روسیه و در سال 2011-12 برروی این کوه انجام شد که نتیجه آن صعود تا ارتفاع 7200 متری و مرگ یکی از اعضای تیم بود. این صعود از مسیر آبروزی انجام شد.
حال باید دید این کوهستان وحشی سرانجام در چه سالی در زمستان بر زیرپای کوهنوردان ماجراجو قرار می گیرد. در زمستان 2017-18 در اکسپدیشن بین المللی تعدادی از باتجربه ترین کوهنوردان زمستانی کار هیمالیا به سرپرستی کریستف ویلیچکی برای صعود زمستانی k2 تلاشی دیگر را آغاز خواهند کرد. تلاشی که شاید آخرین غیر ممکن موجود در تاریخ هشت هزاری ها را ممکن کند و شاید صعود این سخت ترین کوه دنیا به وقتی دیگر موکول شود.
منبع: altitudepakistan
عکس: اولین اکسپدیشن زمستانی بر روی k2 در سال 1987/88
استفاده از مطلب فوق فقط با ذکر نام وبسایت “بام ایران ، ۵۶۱۰ متر” مجاز است
دماوند است دیگر …
نویسنده: مسعود فرح بخش
دماوند است دیگر …
دماوند نه تنها میراثی ارزشمند برای ایرانیان است بلکه میراث جهانی برای کوهنوردیست
دماوند به جهت اینکه شاخص ترین کوه خاورمیانه است از دیرباز مورد توجه افراد مختلفی قرار گرفت.
شاید بتوان گفت تاریخ کوهنوردی جدی در جهان با دماوند شروع می شود. بیش از هزار سال پیش ابودلف جغرافی دان عرب بر روی دماوند تلاش کرد.
همینطور ناصر خسرو نیز در سفرنامه اش قله ی کوه را از جانب عده ای که به آن رسیده اند توصیف می کند
تلاش های جدی و مستندی در اواخر قرن هجدهم بر روی دماوند انجام شد که در تاریخ کوهنوردی جهان بی نظیر است. شاید تنها کوهی که از این نظر قابل مقایسه با دماوند است، کوه مون بلان در آلپ است . اما به جهت اینکه ارتفاع مون بلان حدود هشتصد متر کوتاه تر از دماوند است ، ارزشمندی تلاش بر روی دماوند را دوچندان می کند.
اما به جرات می توان گفت تاریخ کوهنوردی زمستانی در دنیا با دماوند شروع می شود.
ژاک دمورگان فرانسوی که در اواسط قرن نوزدهم با امکانات آن سالها تا ارتفاع بالای پنج هزار متری دماوند در زمستان صعود کرد که بی شک تلاشی ارزشمند در تاریخ کوهنوردی جهان است.
دماوند است دیگر ….
دماوند فقط یک یک کوه نیست
دماوند قسمت مهمی از تاریخچه کوهنوردی دنیا را در دل خود دارد
دماوند نماد سرزمین کهن ایران است
دماوند نماد باور ، صلابت و ایستادگی یک قوم است
حفظ و نگه داری از این میراث ارزشمند وظیفه همه ماست.
دیو سپید پای در بند ، عکس از مسعود فرح بخش
استفاده از مطلب فوق فقط با ذکر نام وبسایت “بام ایران ، ۵۶۱۰ متر” مجاز است
الیزابت هاولی ؛ تاریخ نگارِ تاریخ ساز
نویسنده: مسعود فرح بخش
بی تردید معروف ترین چهره ی غیر کوهنورد در دنیای کوهنوردی خانم الیزاب هاولی است.خانم هاولی متولد 9 نوامبر 1923 در شیکاگو امریکا می باشد. وی با اینکه در طول عمرش حتی یک قله را هم صعود نکرده مسئول ثبت اکسپدیشن های هیمالیا می باشد.
هر کوهنوردی بعد از صعود باید به طور مستقیم با شخص خانم هاولی یا دستیارانش صحبت کند و مدارک خود را برای صعود به قله ارائه دهد و در نهایت این خانم هاولی و دستیارانش هستند که ادعای کوهنورد را مبنی بر صعود قله رد یا تایید می کنند.
او در دانشگاه میشیگان در رشته تاریخ تحصیل کرد و از سال 1946 در مجله fortune به عنوان خبرنگار شروع به کار کرد.او که شیفته سفر کردن بود در سال 1957 از کار در این مجله استعفا داد تا بتواند راحت به تمام نقاط دنیا سفر کند. وی اروپای شرقی ، خاور میانه از جمله ایران ، نپال و بسیاری از کشور های دیگر سفر کرد. در حین سفرهایش برای تامین مخارج زندگی و سفرهایش چند کار پاره وقت و موقت در نیویورک را انجام می داد. خانم هاولی در سفر به نپال و کاتماندو عاشق این نقطه از کره ی زمین شد و بعد از یک سال از بازگشتش در سال 1960 مجدد به کاتماندو بازگشت و هرگز آنجا را ترک نکرد.
او به واسطه شغل خبرنگاری اش بعد از ورود به نپال در مجله ی تایم و بعد ها در خبرگزاری رویترز شروع به فعالیت کرد. در طول این سال ها او متوجه شد که عمده خبرهایی که در این نقطه از جهان می گذرد مربوط به کوهنوردی و کوهنوردانی است که از جای جای دنیا به این نقطه از دنیا سفر می کنند. سپس کم کم اقدام به ثبت وقایع کوهنوردی کرد و بدین ترتیب بود که خانم الیزابت هاولی به بهترین واقعه نگار اکسیپدیشن های هیمالیا تبدیل شد.
خانم هاولی هرگز ازدواج نکرد و همینطور در طول عمرش هرگز کوهی را نیز صعود نکرد .او آنقدر با کوهنوردان مختلف در مورد جزئیات صعودهایشان مصاحبه و اطلاعات را ثبت کرد که به یک بانک اطلاعاتی برای کوه ها و مسیرهای هیمالیا تبدیل شد. بانک اطلاعاتی خانم هاولی شامل تمام اطلاعات مسیرها ، موفقیت ها ، نرخ مرگ و میر و … می باشد که برای آنالیز در اختیار کوهنوردان و سرپرستان تیم ها قرار می گیرد.
امروزه کوهنوردان نه تنها صعودشان به قلل هیمالیا احتیاج به تایید خانم هاولی و دستیارانش دارد بلکه کوهنوردان زبده و تیم های ماجراجو برای انجام کارهای نو و خاص ، مسیرهای جدید و هرگونه ماجراجویی از خانم هاولی مشورت می گیرند.
برای مثال رینهولد مسنر در انجام برنامه های خود چند بار از خانم هاولی مشورت گرفت.
اهمیت نقش خانم هاولی در جریان اولین زن عضو باشگاه هشت هزاری ها جالب توجه و مشخص است.
خانم اوه یون سون بعنوان اولین زنی که تمام قلل هشت هزاری را صعود کرده شناخته شد. او زمانیکه به قله آناپورنا صعود کرد تلویزیون کره برای وی جشن گرفت . ماجرای صعود خانم سون به آناپورنا و دنبال آن به تمام قلل هشت هزاری در صدر اخبار تلویزیون کره قرار گرفت.
بعد از خانم سون ، ادورنه پاسابان از اسپانیا با صعود به تمامی قلل هشت هزاری خود را اولین زن عضو باشگاه هشت هزاری ها معرفی کرد و صعود اوه یون سون به قله کانگجن چونگا را زیر سوال برد . خانم هاولی بعد از مصاحبه با اوه یون سون سرانجام ادعای صعود او را به قله کانجن چونگا رد و ادورنه پاسابان را بعنوان اولین زنی که به تمامی کوه های هشت هزاری صعود موفقیت انجام داده ، معرفی کرد. بعد ها خانم سون اعتراف کرد که بعلت شرایط بد آب و هوایی چند متر پایین تر از قله اصلی کانجن چونگا مجبور به بازگشت شده.
خانم هاولی افسر اجرایی نهادیست که سر ادموند هیلاری برای بهبود وضعیت بهداشتی ، اموزشی و فرهنکی کودکان نپالی در اطراف کوه اورست بنیان نهاد. خانم هاولی به شدت مورد احترام جامعه کوهنوردی می باشد . در سال 1994 کلوپ آلپاین آمریکا جایزه یک عمر فعالیت ادبی را جهت کوه نویسی و واقعه نگاری بسیار دقیق وی به او اهدا کرد.
هم چنین به پاس بزرگداشت خانم هاولی یک قله به ارتفاع 6182 متر در نپال و در محدوده کوه دائولاگری به نام او نامگذاری شد. یخ نورد فرانسوی فرانسیس دارنیلانو در سال 2008 به صورت سولو و انفرادی به “قله هاولی” صعود کرد.
خانم هاولی با وجود سن زیاد هنوز هم شخصا اقدام به مصاحبه با کوهنوردان می کند و به گروه های ماجراجو و کوهنوردان خاص جهت انجام فعالیت های نو و شاخص مشاوره می دهد.
مطلب زیر بعد از مرگ خانم هاولی در ژانویه 2018 اضافه شد:
الیزابت هاولی بزرگ بانوی دنیای کوهنوردی در سن 94 سالگی در نپال از دنیا رفت. خانم هاولی در حدود نیم قرن به نوشتن وقایع روز کوهنوردی و بررسی صحت و سقم صعود کوهنوردان به قلل مرتفع دنیا پرداخت. او به طرز باورنکردنی مورد احترام جامعه کوهنوردی بود. خانم هاولی در طول عمرش هرگز از کوهی بالا نرفت اما تمام کوهنوردان بزرگ دوران را به تحسین وا داشت. از صعودهای بزرگ ابتدایی در اورست تا صعودهای تکرار نشدنی دهه هفتاد میلادی. از صعود بدون اکسیژن مسنر و هابلر به اورست تا صعود تمام انفرادی مسنر به بام دنیا.
دهه هشتاد میلادی و ورود مردان یخی به هیمالیا، این لهستانی های سرسخت و کوه هایی که یکی پس از دیگری در زمستان صعود شدند. از جمله تاریخی “اکنون ما اینجا هستیم” توسط ویلیچکی در فصل زمستان از روی بلندترین نقطه زمین تا صعود یرزی کوکوچکا و آرتور هاجزر به کوه بسیار دشوار آناپورنا در جهنمی سرد.
از فرود باورنکردنی برادران مسنر از رخ روپال در نانگاپاربات تا صعود تکرار نشدنی کوکوچکا و پیتروفسکی از مسیر لهستانی ها در k2. از فاجعه 1996 در اورست تا فاجعه 2008 در k2. از اولین زن فاتح تمامی چهارده قله هشت هزاری تا دومین زن فاتح این قلل. از عظیم قیچی ساز تا پروانه کاظمی…
الیزابت هاولی از کوه ها میگفت و از کوه ها می نوشت.
خانم هاولی یک عاشق واقعی بود، عشق اول و آخر برای این بانوی آمریکایی که هرگز ازدواج نکرد کوهستان بود. او به کوهستان عشق می ورزید و اکنون بعد از مرگش نامی به بزرگی همان کوه ها برایش باقیمانده است. نام او تا ابد در تاریخ کوهنوردی جاودان خواهد ماند و همواره از او به نیکی یاد خواهد شد.
[الیزابت هاولی 1923-2018]
الیزابت هاولی ؛ عکس از خانم پروانه کاظمی
برداشت از:
http://www.himalayandatabase.com/hawleybio.html
https://en.wikipedia.org/wiki/Elizabeth_Hawley
http://heshmatmanesh.persianblog.ir/post/107/