نوشته‌ها

بزرگ مانند یرزی کوکوچکا

⁠⁣⁣نویسنده: مسعود فرح بخش

چرا مانند یرزی کوکوچکا در تاریخ کوهنوردی دنیا تکرار نشد؟ کوهنورد بزرگ دوران یرزی کوکوچکا با انجام صعود های شاخص در هیمالیا همواره مورد تحسین سایر کوهنوردان است. دومین فاتح همه کوه های هشت هزاری با انجام کارهای خارق العاده و نو در کوه های سر به فلک کشیده از خود میراث گرانبهایی را بر جای گذاشته است. زمستان، مسیرهای نو، کمبود امکانات و تجهیزات، فقر، فضای بسته سیاسی و اجتماعی کشورش لهستان در آن سالها و سایر دشواری های موجود جلودار او نبود. در وصف بزرگی او می توان بسیار سخن گفت اما شاید زمستان 1985 اوج نبوغ و مهارت او را بر همگان آشکار سازد. سی و سه سال قبل در زمستان 1985 او کاری را انجام داد که هیچ کوهنوردی حتی برای رسیدن به این مهم تلاش هم نکرد. یرزی کوکچکا در حد فاصل 21 ژانویه 1985 تا 15 فوریه همان سال یعنی در زمانی کمتر از یک ماه دو کوه داهولاگیری و چوآیو را در زمستان صعود کرد. صعود به دو کوه هشت هزاری در زمستان و کمتر از یک ماه یکی از کارهای دست نیافتنی تاریخ کوهنوردی است. داستان صعود دو کوه هشت هزاری در یک فصل همه اسطوره و حماسه های داستانی را به حقیقت تبدیل کرد و میراثی جاودان از این کوهنورد فقید همه دوران بر جای گذاشت. زمستان 1985 در هیمالیا به ما پاسخ خواهد داد که چرا مانند یرزی کوکوچکا در تاریخ کوهنوردی دنیا تکرار نشد.

عکس اصلی : یرزی کوکوچکا در اولین صعود زمستانی تاریخ کوه داهولاگری در زمستان 1985

“استفاده از مطلب فوق فقط با ذکر نام و لینک وبسایت بام ایران مجاز است”

دماوند است دیگر …

نویسنده: مسعود فرح بخش
دماوند است دیگر …
دماوند نه تنها میراثی ارزشمند برای ایرانیان است بلکه میراث جهانی برای کوهنوردیست

دماوند به جهت اینکه شاخص ترین کوه خاورمیانه است از دیرباز مورد توجه افراد مختلفی قرار گرفت.

شاید بتوان گفت تاریخ کوهنوردی جدی در جهان با دماوند شروع می شود. بیش از هزار سال پیش ابودلف جغرافی دان عرب بر روی دماوند تلاش کرد.
همینطور ناصر خسرو نیز در سفرنامه اش قله ی کوه را از جانب عده ای که به آن رسیده اند توصیف می کند

تلاش های جدی و مستندی در اواخر قرن هجدهم بر روی دماوند انجام شد که در تاریخ کوهنوردی جهان بی نظیر است. شاید تنها کوهی که از این نظر قابل مقایسه با دماوند است، کوه مون بلان در آلپ است . اما به جهت اینکه ارتفاع مون بلان حدود هشتصد متر کوتاه تر از دماوند است ، ارزشمندی تلاش بر روی دماوند را دوچندان می کند.

اما به جرات می توان گفت تاریخ کوهنوردی زمستانی در دنیا با دماوند شروع می شود.
ژاک دمورگان فرانسوی که در اواسط قرن نوزدهم با امکانات آن سالها تا ارتفاع بالای پنج هزار متری دماوند در زمستان صعود کرد که بی شک تلاشی ارزشمند در تاریخ کوهنوردی جهان است.

دماوند است دیگر ….
دماوند فقط یک یک کوه نیست
دماوند قسمت مهمی از تاریخچه کوهنوردی دنیا را در دل خود دارد
دماوند نماد سرزمین کهن ایران است
دماوند نماد باور ، صلابت و ایستادگی یک قوم است

حفظ و نگه داری از این میراث ارزشمند وظیفه همه ماست.

دماوند

دیو سپید پای در بند ، عکس از مسعود فرح بخش

 

استفاده از مطلب فوق فقط با ذکر نام وبسایت “بام ایران ، ۵۶۱۰ متر” مجاز است

لیلا پیک ؛ نیزه ای در دل آسمان

نویسنده: مسعود فرح بخش

لیلا پیک یا به انگلیسی Laila peak اگر نگوییم یکی از زیبا ترین کوه های جهان است بی شک از زیباترین کوه های پاکستان و منطقه قراقروم است. شکل خاص و متمایز لیلا پیک باعث می شود که در میان انبوه کوه های سر به فلک کشیده منطقه قراقروم کاملا متمایز باشد.

لیلا پیک از رخ غربی به شکل یک سطح یخی با شیبی بیش از 45 درجه تا نوک قله امتداد دارد و در طرف مقابل 1500 متر دیواره عمودی در انتظار کوهنوردان است و از دور مشابه نیزه ای نوک تیز که در دل آسمان فرو رفته است. این کوه زیبا در دره ی هوشی در نزدیکی یخچال گوندوگرو در محدوده کوهستان قراقروم در استان گیلگیت پاکستان واقع شده است. این منطقه محل عبور کوهنوردانی است که عازم کوه های هشت هزاری قراقروم می شوند و همه آنها در اولین مواجهه با این کوه زیبا ، چشم از آن بر نمی دارند.

برای قله این کوه ارتفاعات مختلفی تا کنون ذکر شده است اما به نظر میرسد قابل استناد ترین آنها ارتفاع 6096 متری باشد که در سال 2003 اندازه گیری شد.

مانند بسیاری دیگر از کوه های سر به فلک کشیده و عمدتا مشکل منطقه قراقروم که در حد فاصل دهه 80 و 90 میلادی صعود شدند ، لیلا پیک نیز برای بار اول در سال 1987 از رخ غربی توسط چهار کوهنورد بریتانیایی به شکل غیر قانونی و بدون مجوز از دولت پاکستان صعود شد. صعود غیر قانونی کوه های منطقه پاکستان در آن زمان تقریبا امری عادی در بین کوهنوردان بود.

در سال 1993 گروه آلمانی به همراه تیمی از کشور سوئیس از همان مسیر و باز هم به شکل غیر قانونی و بدون مجوزبرای دومین بار قله را صعود کردند.

اولین صعود رسمی و قانونی لیلا پیک و همچنین سومین صعود این کوه در سال 1997 توسط گروه کوهنوردان ایتالیایی انجام شد. کوهنوردان زمانی که به قله رسیدند با کپسول گازی مواجه شدند که نام کوهنوردان بریتانیایی بر روی آن حک شده بود.

img_20160929_165216

مسیر ایتالیایی ها در لیلاپیک

مسیری که ایتالیایی ها برای صعود انتخاب کردند از مسیر قبلی که کوهنوردان بریتانیا آنرا گشایش کردند سخت تر و طولانی تر بود.

صعود های بر روی لیلا پیک همگی به شکل آلپی بوند و حتی امکان صعود یکروزه از کمپ پیشرفته تا قله به سبک آلپی نیز وجود دارد اما شیب زیاد و 1500 متر مسافت عمودی تا قله باعث می شود که کوهنوردان یک روز در ارتفاعات بالا بیواک کنند و روز دوم با صعود قله به پایین بازگردند.

قله گوندوگرو در مجاورت لیلاپیک با ارتفاع 5700 متر برای هم هوایی قبل از صعود اصلی بسیار مناسب است.

در سال 2005 دو کوهنورد اهل اسکاندیناوی تصمیم به صعود قله و سپس فرود از طریق اسکی گرفتند. آنها تا 100 متری قله صعود کردند و فراتر رفتن از این ارتفاع را به دلیل یخی بودن مسیر و شیب زیاد برای اسکی کردن غیر ممکن و خطرناک دانستند و از ارتفاع 6000 متری در رخ غربی این کوه تا پایین را اسکی کردند. بعد ها این دو کوهنورد لیلا پیک را مسحور کننده ترین کوهی که تا آن زمان به استقبالش رفته بودند ، توصیف کردند.

در سال 2013 کوهنورد نامدار اسپانیایی آلکس تکسیکن (اولین فاتح کوه نانگاپاربات در زمستان) موفق به صعود این کوه سرسخت برای اولین بار در زمستان شد.

تعداد کوهنوردانی که به شکل رسمی و غیر رسمی به قله لیلاپیک صعود کردند حدود 10 نفر است.

نام لیلا در زبان مردم محلی به معنی بهترین و دوست داشتنی ترین است از این جهت در منطقه قراقروم جز این کوه ، دو قله دیگر به نام لیلاپیک وجود دارد که یکی با ارتفاع  6986 متر که صعود آن نیز مشکل و فنی است و دیگری با ارتفاع 5971 متر.

هر سه لیلا پیک پاکستان توسط کوهنوردان صعود شدند و وزارت گردشگری پاکستان برای تشویق کوهنوردان با یک مجوز صعود به لیلاپیک امکان صعود هر سه قله را به کوهنوردان می دهد اما هر سه لیلاپیک پاکستان تاکنون توسط یک کوهنورد صعود نشدند.

 منبع:

Summitpost

استفاده از مطلب فوق فقط با ذکر نام وبسایت “بام ایران ، ۵۶۱۰ متر” مجاز است

ارتفاع دماوند چقدر است؟

نویسنده:مسعود فرح بخش

دماوند اولین اثر ملی طبیعی ثبت شده در ایران کوهی منحصر به فرد می باشد. این کوه بلندترین کوه ایران ، بلندترین کوه آتشفشانی آسیا و بلندترین کوه مخروطی دنیا می باشد.

اما ارتفاع دقیق این قله چقدر است ؟ اگر کمی انسان نکته سنج و حساسی باشیم در مورد ارتفاع هایی که برای دماوند مطرح می شود حتما دچار ابهام می شویم چرا که با نگاهی به عکس ها ، یادبود ها و حتی بنرهای مربوط به قله به دو و یا چند عدد مختلف برخورد می کنیم.

744 سال قبل از میلاد و در زمان آشوریان از دماوند با نام بیکنی در متون مختلف یاد شده و از آن زمان به بعد این کوه اسطوره ای برای ایرانیان همواره مقدس و مورد توجه بوده. در اوستا ، تورات و بسیاری دیگر از متون تاریخی به نام های مختلف از دماوند یاد شده. ویلیامز جکسن آمریکایی که در قرن نوزدهم میلادی در تهران بود مي‌نویسد:
دماوند در اوستا «هوابرزئیتی» نامیده مي‌شود و قریب 6000 متر از زمین سر برافراشته است. بسیاری از جهانگردان و افراد سرشناس مقیم ایران که از زمان قاجار به بعد وارد ایران شده اند به دماوند و ارتفاع های گوناگونی برای آن ذکر کرده اند از 14000 تا 22000 پا.
نخستين صعود مستند ايرانیان به قلۀ دماوند، درسال 1857 ميلادی انجام شد كه تيم سرهنگ محمد صادق‌ خان قاجار ارتفاع قله را 6613 ذرع تعيين كرد.
اگر منابع قدیمی تر را مطالعه کنید با ارتفاع 5671 متر روبرو می شوید. در سال 1966 میلادی فردی به نام آلن باخ بر اساس تصاویر ماهواره ای ارتفاع قله را 5670 متر اندازه گیری کرد که بعدها یک متر به آن افزوده شد و عدد 5671 متر وارد کتاب های درسی و بسیاری از منابع شد بطوریکه که این عدد در ذهن بسیاری از ایرانیان نقش بست . عددی که همچنان بر روی بسیاری از بنرها و یادبودهای روی قله برای دماوند بزرگ ذکر می شود.

اما سازمان نقشه برداری کشور در سال 1385 در جریان پروژه ای ده روزه و با روش های مختلف اقدام به اندازه گیری ارتفاع دقیق قله کرد و عدد 5609/20(پنج هزار ششصد و نه متر و بیست سانتی متر) که عدد قابل اعتمادی است را برای قله به ثبت رساند و بعد از آن در تمامی منابع ارتفاع 5609 یا 5610 متر عنوان شد که در واقع عدد صحیح ارتفاع دماوند می باشد.
اگر جی پی اس یا ارتفاع سنج شما بر روی قله عددی به غیر از 5610 متر( با خطای مثبت منفی 3 متر) را نشان دهد یعنی دستگاه شما کالیبره نیست که باید اقدام به کالیبره کردن آن کنید.

اختلاف حدود 60 متر که اندازه گیری آلن باخ با اندازه گیری سازمان نقشه برداری ایران دارد ناشی از اشتباه باخ نیست بلکه ناشی از افزایش دقت اندازه گیری و کالیبراسیون دقیق و بهتر دستگاه های اندازه گیری می باشد.

با توجه به اینکه به طور قطع ارتفاع 5671 متر برای دماوند ارتفاعی غلط می باشد اما هم چنان برخی گروه های کوهنوردی از این عدد برای معرفی قله دماوند استفاده می کنند. با توجه به ارتفاع پایین تر دماوند از کوه البروس، ذکر ارتفاع 5671متر(بلند تر از کوه البروس) و در عمل ثبت ارتفاعی حدود 5610 متر(کوتاه تر از البروس) برای کوهنوردان خارجی خوشایند نخواهد بود.

11885766_840920436003850_2831707063022754304_o(1)

ارتفاع ثبت شده روی قله دماوند با استفاده از gps و سیستم گلوناس روسیه و عدد 5610 متر ؛ عکس از مسعود فرح بخش

 

منبع : سازمان نقشه برداری ایران

این لینک مربوط به پروژه اندازه گیری دماوند توسط سازمان نقشه برداری ایران

 

استفاده از مطلب فوق فقط با ذکر نام وبسایت “بام ایران ، ۵۶۱۰ متر” مجاز است